Sosial şəbəkədə, məişət zəminli səbəblərdən təzyiq və mobbinqlə üzləşmiş bir gəncin yazdığına diqqət yetirək: “Mənə qarşı saxta profillərlə aparılan ləyaqətsiz kampaniyanın başında şəxsən İlham Əliyev dayanıb”.
Adı lazım deyil, personaya yox tendensiyaya fokuslanırıq. Cümlənin orijinal quruluşunu da dəyişmişəm. Hər kvadrat metrə düşən bekar adamların sayı baxımından vəziyyətin gərgin olduğu Azərbaycanda, bu cür ürəyə yağ kimi yayılan statusların ölü yerdən 1 min ədəd bəyənməsi və “tayfa-klan rejimi qanımızı əmdi qurtardı” leytmotivində şərhi olur. Professorundan gənc aktivistinə kimi – geniş spektrdə başı qaçmış bunca biçarə vətəndaşa bir bəndə də demədi ki: “Qardaşım, bəlkə eşqini aşağı salasan?”
De sən öl!
“Doğrudan aşağısı heç cür alınmır? Mütləq prezident? Mütləq şəxsən? Sosial şəbəkədə? Səni təhqir etdirir? Məişət problemlərini fürsət bilərək, hücum təşkil edir? Bəlkə burada metafora var? Bəlkə emosional yazmısan? Yoxsa gün ərzində üç nazir qəbul edir, beş sərəncam imzalayır, iki səfiri yola verir və sosial şəbəkədə sənə hücum təşkil edir? Şu koronavirüs gecelerinin ürkek mehtabında?”
Necə də axmaq suallardır, deyilmi? Çox vaxt axmaq suallarımızı ritorik adı altında soxuşdurmağa çalışırıq. Odur ki, bunlar ritorik yox, məhz axmaq suallardır. Prezidentin internet frikləri ilə əlbir olub mem düzəltdiyinə nə bunu yazanın özü, nə də auditoriyası təbii ki, inanmırlar, hətta ona görə yox ki, prezident işləyən bir adamın internet frikləri ilə əlbir olub mem düzəltməsi mümkün deyil, ona görə ki, azərbaycanlı üçün sözün heç bir məsuliyyəti, mənası, qiyməti yoxdur.
“Mənə qarşı saxta profillərlə aparılan ləyaqətsiz kampaniyanın başında şəxsən İlham Əliyev dayanıb” cümləsində artıq by default “çox da şey eləməyin” sətiraltısı var. Nə eləməyək? Yəni hərfi mənada başa düşməyin, həqiqət, fakt axtarmayın, burada önəmli olan mənim cəsarətim, qorxmazlığımdır, siz buna çəpik çalın, doğru olub-olmadığını sorğulamayın. Konkret. Sorğulamaq xəyanət, rəzillik, alçaqlıqdır. Ya da Cavid Ramazanovun müşahidəsindəki, elliklə sino gedilən “şərəfsiz”lik.
Getmə gözümdən, gedərəm özümdən
“Mənə qarşı saxta profillərlə aparılan ləyaqətsiz kampaniyanın başında şəxsən İlham Əliyev dayanıb” həm də bir arzunun tərənnümüdür: “Kaş aparaydı şəxsən bu kampaniyanı… Şəxsən özü, məni düşünərək…”
Sufilikdə tanrıya üsyan, tanrıya naz etmə halları, mərtəbələri nəzərdə tutulub (hər təriqət və təlimdə olmasa da). Odur ki, təsəvvüfdə spesifik fəryad, coşma növləri var, seçilmişlərə emosiyalarını xaric etmək icazə-imtiyazı tanınır. Tanrıya üsyan bunlardan biridir. Sufilər düşdükləri vəcd halında (transa da oxşatmaq olar) Allaha üsyana qədər gedib çıxırlar. Bu, onların yaradanda əriməsi, yaradana naz-cilvə etməsi kimi də yozula bilər. Sən Allahda əriyib onunla eyniləşirsənsə burada artıq nifrət də, məhəbbət də, üsyan da, təzim də əhəmiyyətini, fərqini itirir.
Bəs sufilikdə əsas olan nədir? Əsas olan zikrdir. Tanrının adının daim dilində olmasıdır. Düşdüyün hallar – nifrət yaxud eşq, üsyan yaxud təzim – öz yerində, amma zikr kəsilməməlidir. Naz da eləsən, söysən də – daim yaradanı anmalısan. O, daim sənin dilində olmalıdır. Bu, həm də publikanın alqışı şəklində sənə dividend də gətirməlidir.
Bu mənada üsyankarın üsyanı əslində üsyan da deyil, nazlı ceyranın qeyzidir. Prezident bunları qovalasın (желательно şəxsən), bunlar da nazla qaçsınlar. İstəyirlər prezident xəbər göndərsin ki, gəlin söhbət eləyək, bir qismət çörək yeyək, bunlar “puff” eləyib göz süzsünlər. Qərəz, istəyirlər İlham Əliyev bunların həm sevdiyi, həm nifrət etdiyi tanrıları olsun.
Prezidentin özü ona biçilən bu rol və statusla heç cür razılaşmaq istəmir, amma ədalətli şah, mərhəmətli tanrı axtarışında olan çuşka şərqlilər etiraz qəbul etmir.
Var da onlarda belə şeylər.
Qovuşduran Allah
Gənc çox tez qocalıb. Onu qocaldan İlham Əliyev yox, onun İlham Əliyev eşqi, üsyanı, nifrəti, məhəbbətidir. Gənc vətəndaşımız “Mənə qarşı saxta profillərlə aparılan ləyaqətsiz kampaniyanın başında şəxsən İlham Əliyev dayanıb” yazanda Adnan Şənsəs ağsaqqallığı, yıxılmışlığı, üzülmüşlüyü ilə:
“Doldur be meyhaneci,
Yanıyor içim içim…” oxuyur.
Oxuduqca gur saçları küləkdə dalğalanır, rakıdan bir udum alır, yanağından axan damcını qabarlı əlinin tərsi ilə silir. Bu dəmdə, arxadan bir “aristokrat” əli qonsa çiyninə (amma karantindən sonra, indi məsafə saxlayın) və desə ki:
“Qardaşım, nə istəyirsən İlham Əliyevdən? Cəsarət tap özündə, yenilən, dəyiş, dünya böyükdür və gözəldir. Lap İlham Əliyevin özü də olsa, həyatına bu qədər girməsinə icazə vermə. Bir prezident yalnız çox avara, bekar adamın həyatında bu qədər yer tuta bilər. Heç olmasa sosial şəbəkədə üzləşdiyin mobbinqi, həyatda qarşılaşdığın bir problemi, ağır imtahanı İlham Əliyevdən uzaqlaşmaq, onu unutmaq fürsəti kimi dəyərləndir. Sən isə, elə bil boynunun borcudur, bu işi də axırda calayırsan ona. Sonra da deyirsən qapıya polis gəlir…” çox yerində olardı, deyilmi?
Yoxdurmu bu biçarənin yanında bir ağıllı adam desin ki, siyasətçisənsə get siyasətçi ol və siyasətçi kimi, bu işə ən yüksək peşəkarlıq səviyyəsində yiyələnərək fəaliyyət göstər. Elə bir nümunə yarat ki, hamının ağzı açıq qalsın. Əks halda dövlətlə, prezidentlə bu qədər iç-içə olmaq lazım deyil. Niyə gündəminizdə, dilinizdə, vaxtınızda bu qədər çox İlham Əliyev var? Sən başqa nə bacarırsan, nə işə yarayırsan? İnternetini söndürsələr sən kimsən?
Bir gənc adamın dilində, həyatında bu qədər siyasət, bu qədər prezident, bu qədər fəryad, qışqırıq, mərsiyə, zəncir niyə olsun? Haradan ağlına gəlib ki, hansısa mübarizə var və o, bu mübarizənin bir nəfəridir? Kim inandırıb onu ki, dəqiqəbaşı prezidentin adını çəkmək cəsarət göstəricisidir? Bu, cəsarət deyil dostlar, xiyarlıqdır.
P.S. Hər gün “İlham” yazanda, sonra da qapıya polis gələndə, bu, sizin saxlanılmağınız, həbsiniz olmur. Bu, fəryadınızın Allah tərəfindən eşidilməsi və sizi onunla qovuşdurması olur. Hər gün zikr etmirdin?