Azlogos
  • Kimlər var
  • Bizi tanı

Alkoqol - qədərində içmək bacarığı və genlər İntihar və azadlıq Xankəndinə niyə girmədik? XXI əsrdə ölüm nədir və niyə biz ondan qorxuruq? Gələcəyin müharibələri nəyə bənzəyəcək?
  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör
Azlogos
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Üzdəniraqlar

Hacı Hacıyev Hacı Hacıyev
., Gender
15 May 2020

Təsadüfdür, zərurətdir, ya nədir, son günlər LGBT+ mövzusu yaşadığım Norveçdə də gündəmə gəldi. Özü də, təsadüfə bax, siyasətçilərin LGBT+-a münasibəti ilə bağlı. Yox, heç bir siyasətçi heç bir LGBT+ fərdini söyməyib, şəxsi həyatına qarışmayıb, qapalı iclasda ələ salmayıb. Məsələ bir az başqa olub.

Son günlər Norveçdə mətbuatda çıxan yazılardan bəzilərində fikir liderləri hakimiyyəti ittiham edir ki, onlar karantin dövründəki çıxışlarında ancaq qadın və kişilərin hüquqlarından danışıblar. Bununla da, karantin zamanı bütün günü evdə oturan məktəblilərə cinslərin ancaq qadın və kişilərdən ibarət olduğu təlqin edilib. Çünki ölkə əhalisinə müraciətlə danışan heç bir hakimiyyət nümayəndəsi LGBT+ fərdlərindən danışmayıb, cinslərdən danışanda ancaq “qadın” və “kişi” deyərək, digər cinsləri görməzdən gəlib. Bununla da, siyasətçilər uşaqlara pis nümumə olub.

Bu söhbətdən belə çıxa bilər ki, Norveçdə LGBT+ ilə bağlı hər şey əladır, heç bir problem yoxdur, Norveç cəmiyyəti bu məsələni həll edib. Yox. Əsla. Norveçdə hələ də homofobiya var, kvir fərdlərin sıxışdırılması və digər problemlər var. Xüsusən, yaşlı və dindar kəsimdən öz kvir uşaqlarına qarşı mobbinq edən valideynlər hələ də var, homoseksuallardan elələri var ki, hələ də öz orientasiyasını ən azından ailəsindən gizlədir və s. 

trondheim-pride-parade

Amma bütün bunlara qarşı böyük bir mübarizə sistemi də var. Hüquqi müstəvidə LGBT+ fərdlərin demək olar ki, heç bir problemi qalmayıb. Eyni zamanda, kvir fərdlərin, eynicinsli nigahda olanların uşaq övladlığa götürməsinə heç bir problem yaradılmır və bu təkcə kağız üzərində deyil, reallıqda da belədir. Ölkədə gələn mühacirlərə kvir haqları barədə geniş məlumat verilir, xüsusilə ölkələrində homofobiya dərəcəsi yüksək olan mühacirlərə müxtəlif təlimlərdə kvir fərdlərlə bağlı korrekt danışmaq öyrədilir.

Amma ən böyük və ciddi iş təbii ki, təhsil sistemində aparılır.

Ümumiyyətlə, cinslərlə bağlı stereotiplərdən uzaqlaşmaqla yanaşı, kvir mövzusu ilə uşaqların tanışlığı lap bağçadan başlayır. Bir-iki il əvvəl fərqinə vardıq ki, oğlumun bağçasında uşaqların oynadığı zalın mərkəzinə müxtəlif paltarlar, aksesuarlar və bəzək əşyaları da qoyulur. Və dəfələrlə vurğulanır ki, uşaqlar cinslərindən asılı olmayaraq, bu əşyaların hansından xoşu gəlirsə, geyinə, istifadə edə bilər. Mən bir neçə dəfə həmin bağçada iki oğlanın daima don geyindiyini və aksesuarlar taxdığını gördüm. Amma məni təəccübləndirən bu oldu ki, heç bir uşaq bu iki oğlana onlar nəsə qəribə bir şey edibmiş kimi baxmırdı. Heç bir uşaq ya tərbiyəçilər onlara “bu, qız paltarıdır” demir, uşaqları stereotiplərlə sərhədləmirdilər. Don geyinmiş iki oğlan öz yaşıdları ilə rahat oynayırdılar. 

Belə baxanda xırda bir şey kimi görünən bu məsələ, əslində daha dərindir. Uşaqlar bağça yaşından qeyri-stereotipik düşünməyi öyrənir. “Başqa cür görünənlər” onlar üçün adiləşir, normal görüntü, normal davranış kimi qəbul edilir.

Bu münasibət evlərdə də davam edir. Gənc valideynlər homoseksual dostlarını, eynicinsli nikahda olan tanışlarını uşaqları ilə tanış edir, uşaq yaşdan onları bunun bir norma olduğuna alışdırırlar.

Homofobiya indi Norveçdə zaman məsələsidir. Uzaqbaşı bir nəsildən sonra kvirlər heç kim tərəfindən nəsə qəribə bir şey kimi qəbul edilməyəcək. 

Mətbuatın, fikir liderlərinin hakimiyyət nümayəndələrinə kvirlərlə bağlı iqnor məsələsində ittihamları göstərir ki, cəmiyyət bu mövzuda nə qədər həssasdır və hakimiyyət nə qədər bu məsələdə sıxışdırılır. 

Amma bu o deməkdirmi ki, Norveç küçələrində kvir fərdləri baş alıb gedir? Qətiyyən. Statistika göstərir ki, LQBT+ hüquqları yüksək səviyyədə qorunan ölkələrdə belə fərdləri sayı elə təqribən eyni səviyyədədir.

2020-ci ildə insanı cinsi orientasiyasına görə müzakirə, mühakimə etmək mağara təfəkkürüdür, luzer dünya görüşüdür.

Əslində, məlum və gerçək üzdəniraqlar toplantısında səsləndirilən fikirlərə cəmiyyətin reaksiyası da göstərdi ki, hətta Azərbaycan kimi mühafizəkar cəmiyyət üçün də bu, belədir.

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Oxumağa dəyər

RIAN_00136586_HR_ru-pic4_zoom-1000x1000-65244
.

Alkoqol – qədərində içmək bacarığı və genlər

15 Yanvar 2021
Seymur-Baycan-yazıçı
.

İntihar və azadlıq

14 Yanvar 2021
1552562310-город Степанакерт, Арцах - Stepanakert city, Artsak
.

Xankəndinə niyə girmədik?

13 Yanvar 2021
beaten-to-death-1538703563-1563041099-1592017534-1599969096
.

XXI əsrdə ölüm nədir və niyə biz ondan qorxuruq?

13 Yanvar 2021
7196877808_0e5d10d0f6_h
.

Gələcəyin müharibələri nəyə bənzəyəcək?

11 Yanvar 2021
5edfc7a8d682d2e515a4761f_who-was-ayn-rand
.

Atlant çiyinlərini düzəltdi

11 Yanvar 2021

Redaktorun seçimi

Kəşfiyyatın Maradonası – Markus Volf

Qatil niyə gec tapıldı?

Proyeksiya (sonu)

Daşlaşmış stereotiplər

Büdcəmiz gələn ilə nə vəd edir?

Bizim “Kələntər”imiz kimdir?

Qara dəlik

Bibliyada təsvir olunan hadisələr uydurma imiş

Əli Rza: “Sadəcə yolumu azmışdım”

ABŞ-ın “1937-ci ili” – Makkartizm

Tati Səttar: “Qadın niyə seksual olmasın?”

QKÇP – Son çırpınış

Dili topuq vuranlar

Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsində Fransa

ReAL niyə reallaşa bilmir

Müsəlmanlar nədə səhvə yol verdilər?

Şerloklar ekranda

İranda azərbaycanlılara qarşı ayrıseçkilik

Mələyin uçuş sürətinin ölçülməsi

Ölü evdən qeydlər

Məzardakı insanlar

ABŞ – Vüqar Bəhmənzadənin obyektivində

Tarixi nöqteyi-nəzər haqqında

“Həmkarlar” karikaturası

Pişikli kollajlar – Gündüz Ağayev təqdim edir

İştah diş altındadı və ya “Yanvarı görmək”

Şah İsmayıl Xətainin tarixi missiyası

Gözyaşı, yoxsa qayaların toqquşması? – Abbas Atilay təqdim edir

Avropadan niyə inciyirik?

«Çölçü» filmi niyə narahatlıq hissi verir?

Üzdəniraqlar

Hacı Hacıyev Hacı Hacıyev
., Gender
15 May 2020

Təsadüfdür, zərurətdir, ya nədir, son günlər LGBT+ mövzusu yaşadığım Norveçdə də gündəmə gəldi. Özü də, təsadüfə bax, siyasətçilərin LGBT+-a münasibəti ilə bağlı. Yox, heç bir siyasətçi heç bir LGBT+ fərdini söyməyib, şəxsi həyatına qarışmayıb, qapalı iclasda ələ salmayıb. Məsələ bir az başqa olub.

Son günlər Norveçdə mətbuatda çıxan yazılardan bəzilərində fikir liderləri hakimiyyəti ittiham edir ki, onlar karantin dövründəki çıxışlarında ancaq qadın və kişilərin hüquqlarından danışıblar. Bununla da, karantin zamanı bütün günü evdə oturan məktəblilərə cinslərin ancaq qadın və kişilərdən ibarət olduğu təlqin edilib. Çünki ölkə əhalisinə müraciətlə danışan heç bir hakimiyyət nümayəndəsi LGBT+ fərdlərindən danışmayıb, cinslərdən danışanda ancaq “qadın” və “kişi” deyərək, digər cinsləri görməzdən gəlib. Bununla da, siyasətçilər uşaqlara pis nümumə olub.

Bu söhbətdən belə çıxa bilər ki, Norveçdə LGBT+ ilə bağlı hər şey əladır, heç bir problem yoxdur, Norveç cəmiyyəti bu məsələni həll edib. Yox. Əsla. Norveçdə hələ də homofobiya var, kvir fərdlərin sıxışdırılması və digər problemlər var. Xüsusən, yaşlı və dindar kəsimdən öz kvir uşaqlarına qarşı mobbinq edən valideynlər hələ də var, homoseksuallardan elələri var ki, hələ də öz orientasiyasını ən azından ailəsindən gizlədir və s. 

trondheim-pride-parade

Amma bütün bunlara qarşı böyük bir mübarizə sistemi də var. Hüquqi müstəvidə LGBT+ fərdlərin demək olar ki, heç bir problemi qalmayıb. Eyni zamanda, kvir fərdlərin, eynicinsli nigahda olanların uşaq övladlığa götürməsinə heç bir problem yaradılmır və bu təkcə kağız üzərində deyil, reallıqda da belədir. Ölkədə gələn mühacirlərə kvir haqları barədə geniş məlumat verilir, xüsusilə ölkələrində homofobiya dərəcəsi yüksək olan mühacirlərə müxtəlif təlimlərdə kvir fərdlərlə bağlı korrekt danışmaq öyrədilir.

Amma ən böyük və ciddi iş təbii ki, təhsil sistemində aparılır.

Ümumiyyətlə, cinslərlə bağlı stereotiplərdən uzaqlaşmaqla yanaşı, kvir mövzusu ilə uşaqların tanışlığı lap bağçadan başlayır. Bir-iki il əvvəl fərqinə vardıq ki, oğlumun bağçasında uşaqların oynadığı zalın mərkəzinə müxtəlif paltarlar, aksesuarlar və bəzək əşyaları da qoyulur. Və dəfələrlə vurğulanır ki, uşaqlar cinslərindən asılı olmayaraq, bu əşyaların hansından xoşu gəlirsə, geyinə, istifadə edə bilər. Mən bir neçə dəfə həmin bağçada iki oğlanın daima don geyindiyini və aksesuarlar taxdığını gördüm. Amma məni təəccübləndirən bu oldu ki, heç bir uşaq bu iki oğlana onlar nəsə qəribə bir şey edibmiş kimi baxmırdı. Heç bir uşaq ya tərbiyəçilər onlara “bu, qız paltarıdır” demir, uşaqları stereotiplərlə sərhədləmirdilər. Don geyinmiş iki oğlan öz yaşıdları ilə rahat oynayırdılar. 

Belə baxanda xırda bir şey kimi görünən bu məsələ, əslində daha dərindir. Uşaqlar bağça yaşından qeyri-stereotipik düşünməyi öyrənir. “Başqa cür görünənlər” onlar üçün adiləşir, normal görüntü, normal davranış kimi qəbul edilir.

Bu münasibət evlərdə də davam edir. Gənc valideynlər homoseksual dostlarını, eynicinsli nikahda olan tanışlarını uşaqları ilə tanış edir, uşaq yaşdan onları bunun bir norma olduğuna alışdırırlar.

Homofobiya indi Norveçdə zaman məsələsidir. Uzaqbaşı bir nəsildən sonra kvirlər heç kim tərəfindən nəsə qəribə bir şey kimi qəbul edilməyəcək. 

Mətbuatın, fikir liderlərinin hakimiyyət nümayəndələrinə kvirlərlə bağlı iqnor məsələsində ittihamları göstərir ki, cəmiyyət bu mövzuda nə qədər həssasdır və hakimiyyət nə qədər bu məsələdə sıxışdırılır. 

Amma bu o deməkdirmi ki, Norveç küçələrində kvir fərdləri baş alıb gedir? Qətiyyən. Statistika göstərir ki, LQBT+ hüquqları yüksək səviyyədə qorunan ölkələrdə belə fərdləri sayı elə təqribən eyni səviyyədədir.

2020-ci ildə insanı cinsi orientasiyasına görə müzakirə, mühakimə etmək mağara təfəkkürüdür, luzer dünya görüşüdür.

Əslində, məlum və gerçək üzdəniraqlar toplantısında səsləndirilən fikirlərə cəmiyyətin reaksiyası da göstərdi ki, hətta Azərbaycan kimi mühafizəkar cəmiyyət üçün də bu, belədir.

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Oxumağa dəyər

RIAN_00136586_HR_ru-pic4_zoom-1000x1000-65244
.

Alkoqol – qədərində içmək bacarığı və genlər

15 Yanvar 2021
Seymur-Baycan-yazıçı
.

İntihar və azadlıq

14 Yanvar 2021
1552562310-город Степанакерт, Арцах - Stepanakert city, Artsak
.

Xankəndinə niyə girmədik?

13 Yanvar 2021
beaten-to-death-1538703563-1563041099-1592017534-1599969096
.

XXI əsrdə ölüm nədir və niyə biz ondan qorxuruq?

13 Yanvar 2021
7196877808_0e5d10d0f6_h
.

Gələcəyin müharibələri nəyə bənzəyəcək?

11 Yanvar 2021
5edfc7a8d682d2e515a4761f_who-was-ayn-rand
.

Atlant çiyinlərini düzəltdi

11 Yanvar 2021

Facebook Youtube Instagram Twitter

az-ag

Dünya azərbaycanlılarının intellektual platformasıdır. Qayəmiz, harada yaşamasından asılı olmayaraq, azərbaycanlılar arasında dünyəvi ideyaları, yüksək zövqü, tənqidi düşüncəni yaymaq və dəstəkləməkdir.

 

 

Bölmələr

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video

Redaksiya

Təsisçi: Prof. Məsud Aşina

Baş redaktor: Ələkbər Əliyev

Şef redaktor: Elmir Mirzəyev

Redaktor: Aygün Aslanlı

Texniki direktor: Camal Əli

Kino: Sevda Sultanova

İncəsənət: Emin Əliyev

Elm: Hacı Hacıyev

Tarix: Tural Həmid

İqtisadiyyat: Dünya Sakit

Foto: Abbas Atilay

Qrafika: Gündüz Ağayev

Dizayn: Sahil Qənbərli

Tərcüməçilər: Rəvan Quluzadə, Fəxri Qocayev

azlogos.eu / azlogos.az / azlogos.ru
Dizayn və icra: Azlogos & JmlStudio /
E-mail: redaksiya@azlogos.eu

Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör
  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Video
  • Dizayn
  • Foto-qrafika
  • Kimlər var
  • Bizi tanı
  • TV

azlogos.eu / azlogos.az / azlogos.ru
Dizayn və icra: Azlogos & JmlStudio /
E-mail: redaksiya@azlogos.eu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Səhv və ya qeyri dəqiq məlumatı bildir

Göndər Cancel