Azlogos
  • Qaydalar
  • Kimlər var

Məhəbbət üçün ürəkbulanma Daşaltı əməliyyatı (1992) Xankəndinin (Kərkicahanın) işğalı (1992) Toksik pozitivlik Andrey Tarkovski pafosu və yaxud kinonun Xlestakovu Doğum evinin həyətində məni və itim Mumunu narahat edən ağır suallar barəsində
  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör
Azlogos
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Onlar niyə boşanır?

Günel Mövlud Günel Mövlud
Sərbəst
18 Fevral 2019

“Niyə boşanmasınlar ki?” Sualıma aldığım cavablardan biri də belə oldu. 

Statistikaya görə hər ikinci norveçli ailəsi boşanır. Amma nəzərə almaq lazımdır ki, bu statistikada təkcə rəsmi nikahı olanların ayrılması deyil, bir evdə yaşayan və ortaq büdcəyə sahib olan, amma rəsmi nikaha girməyən cütlüklər də nəzərə alınır. Norveçdə vətəndaş nikahında yaşayanlar “samboer”lərə rəsmi evlilərə şamil edilən haqq və öhdəliklərin təxminən hamısı şamil edilir.

Bəs bu boşanmalar niyə belə çoxdur?

Səbəblər müxtəlifdir. Amma ən böyük səbəb, boşanmaq üçün əngəllərin olmamasıdır. Əvvəlcə ondan başlayaq ki, norveçlilər boşanmaya faciə kimi deyil, iki insanın bir yerdə yaşamaq, bir həyatı, evi, məsuliyyətləri, hissləri və s. daha bölüşmək istəməməsi kimi baxırlar. Və düşünürlər ki, insanlar bunu istəmirsə, özlərini məcbur etmələrinin mənası yoxdur. Buna görə də, cəmiyyət də, dövlət də bir evdə yaşamaq istəməyənlərin, boşanmaq istəyənlərin qarşısında əngəllərin olmamasına çalışır. Çünki əks halda, vətəndaşlar bundan əziyyət çəkəcək, özlərinin əsəbləri, uşaqların psixologiyası pozulacaq.

Sosial səbəb

Dəfələrlə tanış, qohum, yad qadınlardan eşitmişəm ki, əslində imkanları, gedəcək yerləri, uşaqlarını saxlaya biləcəkləri peşələri olsaydı, boşanardılar. “Boşanım, hara gedim, balalarımı necə saxlayım?” ifadəsi bizim ölkədə bir kişi ilə məcbur ev, mətbəx, yataq bölüşən qadınların çarəsizlik nəğməsidir əslində. Norveçdə bu çarəsizlik yoxdur. Zira, dövlət uşaqlı tək anaya evli ananın haqqlarından daha çox dəstək tanıyır. İşləmədiyi halda qalmağa evi və dolanmağa pulu olacaq. Yaxın adamları olmazsa və ata uşağa baxmazsa, uşağa ayda iki dəfə bir neçə gün ana dincəlsin deyə baxan olacaq. Nə ana, nə də uşaqlar çarəsiz, pulsuz, tək qalmayacaqlar. Buna görə də, sırf ata evə pul gətirir, yanında qalaq söhbəti yoxdur. Amma sadaladıqlarım da son çarədir, çünki normalda Norveçdə ayrılan ananın yüksək maaşlı işi də olur, qalmağa evi də, özü yorulanda ya səfərə gedəndə uşaqlarına baxmağa babysitter tutmağa imkanı da. Bunlar olmayanda isə dövlət yardıma gəlir.

Uşağın rahatlığı

Burda boşanma uşağın travma alması, bir valideynlə böyüməsi, bizim lirik nəğmə “məktəbdə hamının atası var, balamın atası yoxdur, boynubükükdür” kimi problemlər aktual deyil. Əvvəla, ata-ana sakit, davasız ayrılır, düşmən olmur, hətta bir-birilərinə inciklikləri qalsa da, bunu uşağın yanında büruzə vermirlər. Qanuna görə 13 yaşına qədər hər bir uşaq ayrılan ata-ananın yanında bərabər zaman kəsiyində qalmalıdır. Yəni 3 gün yarım ata, 3 gün yarım ananın yanında. Heç bir tərəfin ixtiyarı yoxdu ki, uşağın bu haqqını məhdudlaşdırsın. 13 yaşdan sonra uşaq özü ata, ana ya ikisi ilə da qalmağı seçir. Bundan başqa, təbii ki, istisnalar olmaqla, boşanan ailələr adətən çox yaxşı münasibət saxlayır, ananın yeni sevgilisi ya əri, atanın yeni sevgilisi ya arvadı uşaqla yaxşı davranır, dostluq edir, ailələr bir-birinə qonaq gedib-gəlir, birlikdə xeyli vaxt keçirilər ki, uşaq darıxmasın, inciməsin və valideynlərinin boşanmasını ağrılı bir şey kimi qəbul etməsin.

Mental səbəb

Norveçdə boşanan qadına pis baxmırlar, ailə, yaxınlar təzyiq etmir. İş yerində qadının boşandığını bilən kimi direktor qadına seksual obyekt kimi baxmır, polisə şikayətə gedəndə polis, vəkilə işi düşəndə vəkil seksual obyekt kimi baxmır. Ata-qardaş, əmi-dayı oğulları, qonşu kişilər özündə “gəlinin qeyrətini çəkmək” kimi bir məsuliyyət hiss etmir, boşanan qadın başqa adamla münasibət quranda ona “fahişə” adı qoymur, partnyorlarını hesablamır, bir sözlə mənəvi-psixoloji terror etmirlər. Ümumiyyətlə, burda bir qadının boşanması ona olan hörmət, ehtiramı heç cür azalda bilməz. Boşanan qadının boşanmayandan heç bir fərqi yoxdur.

Bürokratik səbəblər

Norveç məhkəməsində əri ya arvadın birinin “mən bu adamla daha yaşamaq istəmirəm” deməsi, boşanma üçün yetərli əsas sayılır. Daha “arvadım gəzirdi”, “ərim narkomandır” kimi çox vaxt yalan, qarşı tərəfi günahkar çıxarmaq üçün əl atılan böhtanlara ehtiyac yoxdur. Yaşamaq istəmirsən bu adamla, buyur.

Bu maneələrin qarşısının alınması, boşanmanın maksimum rahatlaşdırılması eyni həyatı paylaşmaq istəməyən insanların qarşısında yeni həyata qapı açır və bu çox gözəldir.

Norveçlilərin boşanmadan söhbət düşəndə adətən işlətdikləri sözlər. “Bir yerdə yaşamaq istəmirlərsə, niyə boşanmasınlar ki?”, “uşaq ailədə böyüməlidir, amma uşaq sevgi dolu ailədə böyüməlidir”.

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

426483665_0_109_1960_1212_1920x0_80_0_0_d8b01a5e17123799826b9e849a39517f
.

Daşaltı əməliyyatı (1992)

30 Yanvar 2023
panorama_goroda_1
.

Xankəndinin (Kərkicahanın) işğalı (1992)

22 Yanvar 2023
IiT-Avoiding-Toxic-Positivity-1
.

Toksik pozitivlik

16 Yanvar 2023
1599470667858_8S3E56PN
.

Doğum evinin həyətində məni və itim Mumunu narahat edən ağır suallar barəsində

30 Dekabr 2022
dil-iltihabi-1
.

Dilimizdə dz və ts devrimi

23 Dekabr 2022
3
.

Azərbaycan solunun qısa tarixi – II hissə

21 Dekabr 2022

Redaktorun seçimi

Kərim Əzimi: “İran dövləti kinonu dəstəkləyir”

Bakının konstruktivizm dövrü memarlığı: XX əsrin 1920-1930-cu illəri

Bozluq və boşluq içindəki Azərbaycan kəndi…  

Müzakirə mədəniyyəti

Nevzorovun təhqirləri və bizim türkmən əslimiz

Data jurnalistikası

Həyasız iddialar haqqında

Xankəndini ermənidən təmizləsəydik…

İbrahim Tatlısəsin oxşarı

Dənizdə itmək

Tuata De Danann: Nəzarətdən çıxan siyasi sifariş

Yaddaş haqqında

İsgəndərin ağıllı logistikası

OneWeb qlobal internet layihəsi ilk peyklərini orbitə çıxarıb

AzLogos müsabiqənin nəticələrini açıqlayır

Dövlətə incəsənət lazımdırmı?

8 martın Azərbaycanın kölgə iqtisadiyyatına təsiri

“Qıraxdın” iqtisadiyyatı

Prof. Məsud Aşina: “Azərbaycan cilalanmaya ehtiyacı olan almazdır”

“Molla Nəsrəddin“ məktəbi

Yaradıcılıq, nağıl və simvollaşdırma

Rüstəm İbrahimbəyov – Uğurlu məğlubiyyət (Birinci hissə)

Koronavirus rekordları uğrunda

Ərdoğanın, yoxsa Əliyevin dəmir yumruğu?

Ərəblinski niyə öldürüldü?

Ermənilərin çala-çala uduzmaqlığı haqqında

Pişikli kollajlar – Gündüz Ağayev təqdim edir

“Gəlmə” və “yerli” xalqlar

Zoom, İsrail, Fələstin və azad söz…

Abidələr və Xarabalıqlar

Onlar niyə boşanır?

Günel Mövlud Günel Mövlud
Sərbəst
18 Fevral 2019

“Niyə boşanmasınlar ki?” Sualıma aldığım cavablardan biri də belə oldu. 

Statistikaya görə hər ikinci norveçli ailəsi boşanır. Amma nəzərə almaq lazımdır ki, bu statistikada təkcə rəsmi nikahı olanların ayrılması deyil, bir evdə yaşayan və ortaq büdcəyə sahib olan, amma rəsmi nikaha girməyən cütlüklər də nəzərə alınır. Norveçdə vətəndaş nikahında yaşayanlar “samboer”lərə rəsmi evlilərə şamil edilən haqq və öhdəliklərin təxminən hamısı şamil edilir.

Bəs bu boşanmalar niyə belə çoxdur?

Səbəblər müxtəlifdir. Amma ən böyük səbəb, boşanmaq üçün əngəllərin olmamasıdır. Əvvəlcə ondan başlayaq ki, norveçlilər boşanmaya faciə kimi deyil, iki insanın bir yerdə yaşamaq, bir həyatı, evi, məsuliyyətləri, hissləri və s. daha bölüşmək istəməməsi kimi baxırlar. Və düşünürlər ki, insanlar bunu istəmirsə, özlərini məcbur etmələrinin mənası yoxdur. Buna görə də, cəmiyyət də, dövlət də bir evdə yaşamaq istəməyənlərin, boşanmaq istəyənlərin qarşısında əngəllərin olmamasına çalışır. Çünki əks halda, vətəndaşlar bundan əziyyət çəkəcək, özlərinin əsəbləri, uşaqların psixologiyası pozulacaq.

Sosial səbəb

Dəfələrlə tanış, qohum, yad qadınlardan eşitmişəm ki, əslində imkanları, gedəcək yerləri, uşaqlarını saxlaya biləcəkləri peşələri olsaydı, boşanardılar. “Boşanım, hara gedim, balalarımı necə saxlayım?” ifadəsi bizim ölkədə bir kişi ilə məcbur ev, mətbəx, yataq bölüşən qadınların çarəsizlik nəğməsidir əslində. Norveçdə bu çarəsizlik yoxdur. Zira, dövlət uşaqlı tək anaya evli ananın haqqlarından daha çox dəstək tanıyır. İşləmədiyi halda qalmağa evi və dolanmağa pulu olacaq. Yaxın adamları olmazsa və ata uşağa baxmazsa, uşağa ayda iki dəfə bir neçə gün ana dincəlsin deyə baxan olacaq. Nə ana, nə də uşaqlar çarəsiz, pulsuz, tək qalmayacaqlar. Buna görə də, sırf ata evə pul gətirir, yanında qalaq söhbəti yoxdur. Amma sadaladıqlarım da son çarədir, çünki normalda Norveçdə ayrılan ananın yüksək maaşlı işi də olur, qalmağa evi də, özü yorulanda ya səfərə gedəndə uşaqlarına baxmağa babysitter tutmağa imkanı da. Bunlar olmayanda isə dövlət yardıma gəlir.

Uşağın rahatlığı

Burda boşanma uşağın travma alması, bir valideynlə böyüməsi, bizim lirik nəğmə “məktəbdə hamının atası var, balamın atası yoxdur, boynubükükdür” kimi problemlər aktual deyil. Əvvəla, ata-ana sakit, davasız ayrılır, düşmən olmur, hətta bir-birilərinə inciklikləri qalsa da, bunu uşağın yanında büruzə vermirlər. Qanuna görə 13 yaşına qədər hər bir uşaq ayrılan ata-ananın yanında bərabər zaman kəsiyində qalmalıdır. Yəni 3 gün yarım ata, 3 gün yarım ananın yanında. Heç bir tərəfin ixtiyarı yoxdu ki, uşağın bu haqqını məhdudlaşdırsın. 13 yaşdan sonra uşaq özü ata, ana ya ikisi ilə da qalmağı seçir. Bundan başqa, təbii ki, istisnalar olmaqla, boşanan ailələr adətən çox yaxşı münasibət saxlayır, ananın yeni sevgilisi ya əri, atanın yeni sevgilisi ya arvadı uşaqla yaxşı davranır, dostluq edir, ailələr bir-birinə qonaq gedib-gəlir, birlikdə xeyli vaxt keçirilər ki, uşaq darıxmasın, inciməsin və valideynlərinin boşanmasını ağrılı bir şey kimi qəbul etməsin.

Mental səbəb

Norveçdə boşanan qadına pis baxmırlar, ailə, yaxınlar təzyiq etmir. İş yerində qadının boşandığını bilən kimi direktor qadına seksual obyekt kimi baxmır, polisə şikayətə gedəndə polis, vəkilə işi düşəndə vəkil seksual obyekt kimi baxmır. Ata-qardaş, əmi-dayı oğulları, qonşu kişilər özündə “gəlinin qeyrətini çəkmək” kimi bir məsuliyyət hiss etmir, boşanan qadın başqa adamla münasibət quranda ona “fahişə” adı qoymur, partnyorlarını hesablamır, bir sözlə mənəvi-psixoloji terror etmirlər. Ümumiyyətlə, burda bir qadının boşanması ona olan hörmət, ehtiramı heç cür azalda bilməz. Boşanan qadının boşanmayandan heç bir fərqi yoxdur.

Bürokratik səbəblər

Norveç məhkəməsində əri ya arvadın birinin “mən bu adamla daha yaşamaq istəmirəm” deməsi, boşanma üçün yetərli əsas sayılır. Daha “arvadım gəzirdi”, “ərim narkomandır” kimi çox vaxt yalan, qarşı tərəfi günahkar çıxarmaq üçün əl atılan böhtanlara ehtiyac yoxdur. Yaşamaq istəmirsən bu adamla, buyur.

Bu maneələrin qarşısının alınması, boşanmanın maksimum rahatlaşdırılması eyni həyatı paylaşmaq istəməyən insanların qarşısında yeni həyata qapı açır və bu çox gözəldir.

Norveçlilərin boşanmadan söhbət düşəndə adətən işlətdikləri sözlər. “Bir yerdə yaşamaq istəmirlərsə, niyə boşanmasınlar ki?”, “uşaq ailədə böyüməlidir, amma uşaq sevgi dolu ailədə böyüməlidir”.

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

426483665_0_109_1960_1212_1920x0_80_0_0_d8b01a5e17123799826b9e849a39517f
.

Daşaltı əməliyyatı (1992)

30 Yanvar 2023
panorama_goroda_1
.

Xankəndinin (Kərkicahanın) işğalı (1992)

22 Yanvar 2023
IiT-Avoiding-Toxic-Positivity-1
.

Toksik pozitivlik

16 Yanvar 2023
1599470667858_8S3E56PN
.

Doğum evinin həyətində məni və itim Mumunu narahat edən ağır suallar barəsində

30 Dekabr 2022
dil-iltihabi-1
.

Dilimizdə dz və ts devrimi

23 Dekabr 2022
3
.

Azərbaycan solunun qısa tarixi – II hissə

21 Dekabr 2022
Facebook Youtube Instagram Twitter Telegram

az

Dünya azərbaycanlılarının intellektual platformasıdır. Qayəmiz, harada yaşamasından asılı olmayaraq, azərbaycanlılar arasında dünyəvi ideyaları, yüksək zövqü, tənqidi düşüncəni yaymaq və dəstəkləməkdir.

 

 

Bölmələr

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
7dce91c5fe34bb353d8aa1ad47ab89c1

Dizayn və icra: Arcod Technology /
E-mail: redaksiya@azlogos.eu

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Video
  • Dizayn
  • Foto-qrafika
  • Kimlər var
  • Bizi tanı
  • TV
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Səhv və ya qeyri dəqiq məlumatı bildir

Göndər Cancel