Azlogos
  • Qaydalar
  • Kimlər var

Xankəndinin (Kərkicahanın) işğalı (1992) Toksik pozitivlik Andrey Tarkovski pafosu və yaxud kinonun Xlestakovu Doğum evinin həyətində məni və itim Mumunu narahat edən ağır suallar barəsində Şeytan ayələri Erməni baş nazirinin etirafları
  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör
Azlogos
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

“Müdrik xalq” necə “məsuliyyətsiz” oldu?

Elnur Astanbəyli Elnur Astanbəyli
., Mövqe
06 İyul 2020

Çox yaxın tarixədək Azərbaycan xalqı çox müdrik, uzaqgörən idi. Ağı qaradan seçə bilir, kimin kim olduğunu ayırd edirdi. Hər halda hakimiyyət tərəfdarları birmənalı belə deyirdilər.

Sonra internet deyilən fenomen ortaya çıxdı. Daha doğrusu, sosial media göz-görəsi üstünlük qazanmağa başladı. Onsuz da inandırıcılığını itirən, ya basqı, ya da şirnikləndirmə yolu ilə tamamilə hakim gücün nəzarətinə keçən ənənəvi informasiya resursları arxa planda qaldı. Sosial şəbəkələr, bloggerlər milyonlarla manatın xərcləndiyi telekanalların, yazılı KİV-in ucuz, bayağı, sovetdənqalma təbliğat şəbəkəsini göz qırpımındaca darmadağın etməyə, ələ salmağa başladı.

Hansı ki, o vaxtacan hər şey qaydasında gedirdi. Hakim siyasətin züytutanları, “qılverənləri” gedişatdan hədsiz dərəcədə məmnun idilər. Yuxarıda da yazdığımız kimi: xalqı tərifləyə-tərifləyə yerə-göyə sığdıra bilmirdilər. Onları qınamalı deyildi. Camaatın mütləq əksəriyyəti birtərəfli, rəsmi informasiyaların təsiri altında olduğundan həqiqətən də regionun lider dövləti olduğumuzu düşünür, analoqsuz inkişaf etdiyimizə inanır, Almaniyanın, Norveçin bizi qısqandığına, Ermənistanın sürətlə boşaldığına, bu gedişlə tezliklə İsa bulağında kabab çəkib Cıdır düzündə yallı gedəcəyimizə şübhə eləmirdi.

Qısası, xalq hökumətdəkilərin gözünün işığı idi. Çünki soruşmurdu, sorğulamırdı. Az.TV-yə qeyd-şərtsiz inanır, kütləyə “ziyalı” kimi sırınan mənasız şair-yazıçılara, akademiklərə gözüyumulu biət edir, padşahı allahın yerdəki kölgəsi sanır, hökumətlə hökumətlik etməyi günah sayır, allahın “JEK” müdirinə belə “mıkk” eləməyi ağlının ucundan keçirmir, “bir qismət çörəyə” şükür eləyib susur, ən xırda siyasi, ictimai etirazı “düşmən dəyirmanına su tökməklə” eyniləşdirir, Bakıda keçirilən “Formula” yarışına, yaxud “Avroviziya” müsabiqəsinə mız qoyanların damarında erməni qanı axtarırdı.

Zaman keçdi. İnternetin yaratdığı imkanlar bu mənzərəni xeyli dəyişdirdi. Hazırda bir yutuber 70 illik Az.TV-dən çox izlənir. KİV DF fondundan maliyyələşən qəzetlərin toplam tirajı ictimai rəyə bir blogger qədər təsir etmək iqtidarında deyil. Cəmiyyətdən hər hansı informasiyanı gizlətməyə çalışmaq artıq mənasız cəhddir. Hazırda heç bir zibili xalça altına süpürə bilməzsən. Gün o gündür ki, istənilən yalanın ömrü nəinki qırx gün, heç qırx dəqiqə də çəkmir.

Bir sözlə, kütlə üzərində xof və basqı yaratmaq cəhdləri əvvəlkindən daha böyük şövqlə davam etdirilsə də, nəticə istənilən kimi deyil. Bu gün yenə də keçəli çaya susuz apara bilərsən. Ancaq susuz qaytara bilməzsən.

Səbəb sadədir.

İnternetin, yeni texnologiyaların sayəsində artıq alternativ informasiya mənbələri yaranıb. Artıq kimsə Az.TV-lərə möhtac deyil. Artıq insanların neft pulları ilə satın alınan, 180 dərəcə dəyişən, tənqidçi tribunadan yalan, yaltaqlıq maşınına çevrilən KİV-lərə ehtiyacı yoxdur. Qəzet köşklərində qəzetdən çox saqqız, qazlı su satılması bunun işarətidir. “Jurnalist” sözünü camaat boş yerə “zurnalist” kimi tələffüz eləmir. Kütlə mətbuatın evini yıxaraq yerində jurnalistlərə ev tikilməsinin nə anlama gəldiyinin fərqindədir.

Elə bu səbəbdən də tədricən daha çox insan informasiya qəbuledicisindən informasiya ötürücüsünə çevrilib. Adamların qulağı bir xəbər çalan kimi televiziyaları yox, sosial şəbəkələri açır.

İnternetin, sosial medianın yaratdığı bu üstünlüklər ona gətirib çıxarıb ki, kütlə artıq böyük ölçüdə nəzarətdən kənardadır: o indi rəsmiləri də, rəsmi informasiyaları da ciddiyə almır, ya qəzəb, ya istehza ilə qarşılayır. İstənilən deputatın adı gələndə ya uğunub gedir, ya cin atına minir. Az.TV üslubuna ya qarnını tutur, ya da dişinin dibindən çıxanı deyir. Artıq adamlar asan aldanmır. Artıq adamlar əvvəlki kimi üzüyola, başıaşağı deyil. Artıq adamlar əvvəlki kimi sözəbaxan deyil. Artıq camaatın böyük hissəsi dünənəcən qeyd-şərtsiz inandığı yalanları və yalançıları məsxərəyə qoymağa başlayır, onlara şübhə eləməyə başlayır.

Çünki internet, sosial media sayəsində, o indi xəbərin sadəcə izləyicisi və dinləyicisi deyil. İştirakçısı və paylayıcısıdır. Yaradıcısı və yayımçısıdır.

Bu səbəbdən də hər gün daha çox adam mız qoyur, daha çox adam tənqid və rişxənd edir; hər gün daha çox adam şübhələnir və əsəbiləşir, hər gün daha çox adam sual verir, hər gün daha çox adam sorğulayır.

Son günlərdə hakimiyyət düşərgəsindən koronavirusla bağlı sadə, sıravi vətəndaşları “məsuliyyətsizlikdə” ittiham edən səslərin getdikcə artma səbəbi də budur.

Yəni dərinə getsək, məsələ pandemiyada deyil. Məsələ başqadır…  

Əks halda, icazə versinlər, soruşaq: dünənədək “müdrik”, “uzaqgörən” adlandırdığınız xalqa niyə birdən-birə “məsuliyyətsiz” deməyə başladınız? Xeyirdimi, xanımlar və cənablar?!

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

panorama_goroda_1
.

Xankəndinin (Kərkicahanın) işğalı (1992)

22 Yanvar 2023
IiT-Avoiding-Toxic-Positivity-1
.

Toksik pozitivlik

16 Yanvar 2023
xE8E16Rud2TJ4JQo0DgCsxyiAVx76n_original
.

Andrey Tarkovski pafosu və yaxud kinonun Xlestakovu

16 Yanvar 2023
1599470667858_8S3E56PN
.

Doğum evinin həyətində məni və itim Mumunu narahat edən ağır suallar barəsində

30 Dekabr 2022
IMG-20221228-WA0082
.

Şeytan ayələri

30 Dekabr 2022
180527-troy-hovhannes-katchaznouni-hero_s46r7v
.

Erməni baş nazirinin etirafları

27 Dekabr 2022

Redaktorun seçimi

Prinsip məsələsi

Qacar irsi Berndə

Yumor ictimai problem kimi

“Qrupdan çıxmasaq, faciə olmayacaq”

Avtoritar Kapitalizm?

Vaksinasiya söhbəti – vurmalımı, vurmamalımı?

Ruhun sintetik qidası

Klanlararası savaşda yeni mərhələ

Textual – Gündüz Ağayev təqdim edir

Cerald Koen: Mən niyə kapitalizmin əleyhinəyəm?

Nərmin Şahmarzadə cavab verir

Demokratiya maskası

Dünya Bankının dörd il əvvəlki təklifi niyə göydə qalıb?

“Quqark”ı necə yazmağım haqqında

O dəhşətli üç hərf – GMO

Azərbaycan ədəbiyyatının yuxu xəstəliyi

Qaranlıq materiya və qaranlıq enerji nədir?

Köhnə və yeni nağıllar

Natiq Cəfərlinin acizliyi

Rus liberalların bərbad olmuş Qarabağ sınağı

Psixodelik preparatlar sənayesi kölgədən çıxmağa hazırdır

Seçkidən başqa hər şey

Mario Varqas Lyosa. Qloballaşma və mədəni identiklik

Çingiz Mehdipur: “Şah zamanında Azərbaycan musiqisinə icazə verilmirdi”

Kimdir dəli?

AXC dövründə Azərbaycan siyasi sisteminə xarici təsirlər: neft amili

Abşeron mayakı – 160

Sonuncu “Molla Nəsrəddin”çinin ABŞ yolu

Dekonstruksiya fəlsəfəsi

Azərbaycan solunun qısa tarixi – II hissə

“Müdrik xalq” necə “məsuliyyətsiz” oldu?

Elnur Astanbəyli Elnur Astanbəyli
., Mövqe
06 İyul 2020

Çox yaxın tarixədək Azərbaycan xalqı çox müdrik, uzaqgörən idi. Ağı qaradan seçə bilir, kimin kim olduğunu ayırd edirdi. Hər halda hakimiyyət tərəfdarları birmənalı belə deyirdilər.

Sonra internet deyilən fenomen ortaya çıxdı. Daha doğrusu, sosial media göz-görəsi üstünlük qazanmağa başladı. Onsuz da inandırıcılığını itirən, ya basqı, ya da şirnikləndirmə yolu ilə tamamilə hakim gücün nəzarətinə keçən ənənəvi informasiya resursları arxa planda qaldı. Sosial şəbəkələr, bloggerlər milyonlarla manatın xərcləndiyi telekanalların, yazılı KİV-in ucuz, bayağı, sovetdənqalma təbliğat şəbəkəsini göz qırpımındaca darmadağın etməyə, ələ salmağa başladı.

Hansı ki, o vaxtacan hər şey qaydasında gedirdi. Hakim siyasətin züytutanları, “qılverənləri” gedişatdan hədsiz dərəcədə məmnun idilər. Yuxarıda da yazdığımız kimi: xalqı tərifləyə-tərifləyə yerə-göyə sığdıra bilmirdilər. Onları qınamalı deyildi. Camaatın mütləq əksəriyyəti birtərəfli, rəsmi informasiyaların təsiri altında olduğundan həqiqətən də regionun lider dövləti olduğumuzu düşünür, analoqsuz inkişaf etdiyimizə inanır, Almaniyanın, Norveçin bizi qısqandığına, Ermənistanın sürətlə boşaldığına, bu gedişlə tezliklə İsa bulağında kabab çəkib Cıdır düzündə yallı gedəcəyimizə şübhə eləmirdi.

Qısası, xalq hökumətdəkilərin gözünün işığı idi. Çünki soruşmurdu, sorğulamırdı. Az.TV-yə qeyd-şərtsiz inanır, kütləyə “ziyalı” kimi sırınan mənasız şair-yazıçılara, akademiklərə gözüyumulu biət edir, padşahı allahın yerdəki kölgəsi sanır, hökumətlə hökumətlik etməyi günah sayır, allahın “JEK” müdirinə belə “mıkk” eləməyi ağlının ucundan keçirmir, “bir qismət çörəyə” şükür eləyib susur, ən xırda siyasi, ictimai etirazı “düşmən dəyirmanına su tökməklə” eyniləşdirir, Bakıda keçirilən “Formula” yarışına, yaxud “Avroviziya” müsabiqəsinə mız qoyanların damarında erməni qanı axtarırdı.

Zaman keçdi. İnternetin yaratdığı imkanlar bu mənzərəni xeyli dəyişdirdi. Hazırda bir yutuber 70 illik Az.TV-dən çox izlənir. KİV DF fondundan maliyyələşən qəzetlərin toplam tirajı ictimai rəyə bir blogger qədər təsir etmək iqtidarında deyil. Cəmiyyətdən hər hansı informasiyanı gizlətməyə çalışmaq artıq mənasız cəhddir. Hazırda heç bir zibili xalça altına süpürə bilməzsən. Gün o gündür ki, istənilən yalanın ömrü nəinki qırx gün, heç qırx dəqiqə də çəkmir.

Bir sözlə, kütlə üzərində xof və basqı yaratmaq cəhdləri əvvəlkindən daha böyük şövqlə davam etdirilsə də, nəticə istənilən kimi deyil. Bu gün yenə də keçəli çaya susuz apara bilərsən. Ancaq susuz qaytara bilməzsən.

Səbəb sadədir.

İnternetin, yeni texnologiyaların sayəsində artıq alternativ informasiya mənbələri yaranıb. Artıq kimsə Az.TV-lərə möhtac deyil. Artıq insanların neft pulları ilə satın alınan, 180 dərəcə dəyişən, tənqidçi tribunadan yalan, yaltaqlıq maşınına çevrilən KİV-lərə ehtiyacı yoxdur. Qəzet köşklərində qəzetdən çox saqqız, qazlı su satılması bunun işarətidir. “Jurnalist” sözünü camaat boş yerə “zurnalist” kimi tələffüz eləmir. Kütlə mətbuatın evini yıxaraq yerində jurnalistlərə ev tikilməsinin nə anlama gəldiyinin fərqindədir.

Elə bu səbəbdən də tədricən daha çox insan informasiya qəbuledicisindən informasiya ötürücüsünə çevrilib. Adamların qulağı bir xəbər çalan kimi televiziyaları yox, sosial şəbəkələri açır.

İnternetin, sosial medianın yaratdığı bu üstünlüklər ona gətirib çıxarıb ki, kütlə artıq böyük ölçüdə nəzarətdən kənardadır: o indi rəsmiləri də, rəsmi informasiyaları da ciddiyə almır, ya qəzəb, ya istehza ilə qarşılayır. İstənilən deputatın adı gələndə ya uğunub gedir, ya cin atına minir. Az.TV üslubuna ya qarnını tutur, ya da dişinin dibindən çıxanı deyir. Artıq adamlar asan aldanmır. Artıq adamlar əvvəlki kimi üzüyola, başıaşağı deyil. Artıq adamlar əvvəlki kimi sözəbaxan deyil. Artıq camaatın böyük hissəsi dünənəcən qeyd-şərtsiz inandığı yalanları və yalançıları məsxərəyə qoymağa başlayır, onlara şübhə eləməyə başlayır.

Çünki internet, sosial media sayəsində, o indi xəbərin sadəcə izləyicisi və dinləyicisi deyil. İştirakçısı və paylayıcısıdır. Yaradıcısı və yayımçısıdır.

Bu səbəbdən də hər gün daha çox adam mız qoyur, daha çox adam tənqid və rişxənd edir; hər gün daha çox adam şübhələnir və əsəbiləşir, hər gün daha çox adam sual verir, hər gün daha çox adam sorğulayır.

Son günlərdə hakimiyyət düşərgəsindən koronavirusla bağlı sadə, sıravi vətəndaşları “məsuliyyətsizlikdə” ittiham edən səslərin getdikcə artma səbəbi də budur.

Yəni dərinə getsək, məsələ pandemiyada deyil. Məsələ başqadır…  

Əks halda, icazə versinlər, soruşaq: dünənədək “müdrik”, “uzaqgörən” adlandırdığınız xalqa niyə birdən-birə “məsuliyyətsiz” deməyə başladınız? Xeyirdimi, xanımlar və cənablar?!

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

panorama_goroda_1
.

Xankəndinin (Kərkicahanın) işğalı (1992)

22 Yanvar 2023
IiT-Avoiding-Toxic-Positivity-1
.

Toksik pozitivlik

16 Yanvar 2023
xE8E16Rud2TJ4JQo0DgCsxyiAVx76n_original
.

Andrey Tarkovski pafosu və yaxud kinonun Xlestakovu

16 Yanvar 2023
1599470667858_8S3E56PN
.

Doğum evinin həyətində məni və itim Mumunu narahat edən ağır suallar barəsində

30 Dekabr 2022
IMG-20221228-WA0082
.

Şeytan ayələri

30 Dekabr 2022
180527-troy-hovhannes-katchaznouni-hero_s46r7v
.

Erməni baş nazirinin etirafları

27 Dekabr 2022
Facebook Youtube Instagram Twitter Telegram

az

Dünya azərbaycanlılarının intellektual platformasıdır. Qayəmiz, harada yaşamasından asılı olmayaraq, azərbaycanlılar arasında dünyəvi ideyaları, yüksək zövqü, tənqidi düşüncəni yaymaq və dəstəkləməkdir.

 

 

Bölmələr

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
7dce91c5fe34bb353d8aa1ad47ab89c1

Dizayn və icra: Arcod Technology /
E-mail: redaksiya@azlogos.eu

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Video
  • Dizayn
  • Foto-qrafika
  • Kimlər var
  • Bizi tanı
  • TV
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Səhv və ya qeyri dəqiq məlumatı bildir

Göndər Cancel