Azlogos
  • Kimlər var
  • Bizi tanı

Orxan Adıgözəl. Ələkbər Əliyevin "Sarı Gəlin" romanının təhlili Mərkəzi Asiyanın Dağlıq Qarabağı Çip qıtlığı: Texnologiya əsrinin nefti BMT Nizamnaməsinin 51-ci maddəsi və Dağlıq Qarabağ müharibəsi Orxan Ata: "Qərb özünüsenzuranın pikinə doğru sürətlə irəliləyir" Qacar irsi Berndə
  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
  • Artlogos
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör
Azlogos
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

İnsan ölməmişdən qabaq onun xatirələri ölür

Rafiq Hunaltay Rafiq Hunaltay
Sərbəst
28 Mart 2019

“Düz yoldan azıb nabələd ünvanlara düşənlərin” gündəliyi

Uşaq olursan, yavaş-yavaş böyüyürsən. Uşaqlıqda məhlədəki, qonum-qonşuda tanıdığın qoca adamların çoxu sənin böyümə ərəfəndə ölür. Hələ tam olaraq ölümü dərk etmirsən. Elə bilirsən, hamı ölə bilər, amma sənin əzizlərin yox. Hələ öz ölməyini demirəm, ona heç ehtimal vermirsən. Elə bilirsən ki, ancaq qocalar ölür. Bir az yaş artır, həyatı təzə-təzə dərk etməyə başlayanda gözləmədiyin halda kiminsə cavan yaşda rəhmətə getməsini eşidirsən. Və ya kimisə cavan yaşında avtomobil qəzasından sonra yerdə ölü görürsən. Görürsən ki, yox, bu nəsə düz olmadı axı. Sən ölüm deyəndə belə başa düşmürdün. O sənin təsəvvüründə başqa cür idi. Hanı bəs qocalar ölürdü ancaq? Evdə elə demişdilər axı. Bəs indi niyə belə oldu?! Hələ cavan yaşda rəhmətə gedən çox yaxınındırsa, qəribə hisslər yaşayırsan. Sözlə ifadə etmək çətindi. Necə deyim, məsələn, elə bil kimsə gedir, sən nə getmə səbəbini bilirsən, nə qal deyə bilirsən, nə buna gücün çatır, nə də nə baş verdiyini anlamırsan. Keyimə olur, donub qalırsan. Amma bu da keçir. Bir müddət sonra həyat axarında düşür. 

Yaş ildırım sürətilə artır. Yaşın artdıqca xatirələrin də çoxalır. Bağçada, məktəbdə, universitetdə, ailədə, dost çevrəndə, iş həyatında saysız-hesabsız xatirələr yığılır. Hərdən yeyib-içəndə, hərdən də həssas vaxtlarında hər dəfə bir xatirəni baş verdiyi zamandan irəli gətirib onu xatırlayır, əzizləyir və sonra geri yerinə qaytarırsan. Paketlənib bir kənara atılmış xatirələri hərdən niyə xatırladığını da bilmirsən, bəlkə də dərk etmirsən. Məsələn, başa düşmürsən ki, niyə birdən-birə ürəyin qrup yoldaşlarını bir yerə yığıb söhbət eləmək istədi, keçmişə getmək istədi, hətta bir az bəlkə kövrəlmək istədi. Deyim niyə?! Ona görə ki, böyüdükcə xəyalların kiçilir, şübhələrin artır. Seçməkdə çətinlik çəkirsən, risk edib seçib səhv etməkdənsə, fakt səni əvvəldə xoşbəxt edən anları geri çağırmaq istəyirsən. Əminsən, bilirsən ki, o hisslər səmimi olub, doya-doya yaşanıb, hər anı beynində həkk olunub.

Yaş elə bir həddə çatır ki, sən özün artıq kiminsə uşaqlıq xatirəsi olursan

Öz övladının, qonşunun uşağının, qohumun balasının və s. Qayğıların artır, başın qarışır. Həm də elə qarışır ki, bir da ayılırsan ki, ətrafın xəzan yarpaqları kimi “dənəbir-dənəbir tökülür”. Uşaqlıqdan tutmuş son anına kimi, yəni A-dan Z-yə bütün xatirələrin sanki bir anın içində növbə ilə yox olurlar. Bir az sərt desəm, ölürlər. Bəli, ölürlər. Xatirələrin tədricən ölməyə başlayır. Bir gün 11 il bir partada oturan qrup yoldaşın ölür, bir gün bağçada elə hey dalaşdığın uşaqlıq dostunun öldüyünü eşidirsən, bir gün də valideynlərin. Bəli, valideynlər. Ən çətin an yəqin ki, bu an olur. İnsan ölümün acı dadını mənə elə gəlir ki, bu anda hiss edir. Xatirələrin darmadağın olur. Ölümü ciddiyə almağa başlayırsan. Elə bir zəmanəyə gəlmişik ki, ölüm insanın gözündə çox ucuzlaşıb, adiləşib. Ən məşhur insanın belə ölümü maksimum 1 ay gündəm olur. Valideynlərini də itirəndən sonra, özünü bir təhər toparlayıb həyatın qabağına özün tək çıxırsan. Bacara bildiyin qədər mübarizə aparırsan, uşaqların üçün, sevdiklərin üçün məhz bu anda öz ölümünə belə razı olacağını hiss edirsən. Başa düşürsən ki, nəsə yaxınlaşır. Bir gün başın ağrıyır, bir gün halın xarab olur. Yavaş-yavaş təslim olduğunu hiss edirsən. Əvvəl-əvvəl qəbul etməsən də, bir müddətdən sonra məcbur qalıb həqiqəti olduğu kimi qəbul edirsən. Bəli, sən də öləcəksən, ey insan. Səndən əvvəlkilər kimi, səndən sonrakılar kimi. 

Aydın Xırdalanlının ölüm xəbərini bugün eşitdim. Məsələ odur ki, öləcəyini də bilirdim hamı kimi. Amma sanki həm də ölməyəcəkdi kimi hiss edirdim. Amma öldü. Sözü, söz sənətini çox sevirəm. Bu yazını da gündəm xarakterli yazmıram. Sadəcə içimdən gəldi və yazım qalsın istədim. Aydın mənim uşaqlıq xatirələrim idi. Və mənim uşaqlıq xatirələrimdən daha biri rəhmət getdi, artıq yoxdur. Hüseyn Dəryanın ilk klipi bizim məhləmizdə çəkilmişdi. Uşaq idik, yolun kənarından kameralara falan həsədlə baxırdıq. O rəhmətə gedəndə, sanki o xatirələr də itib gedir. Sözlə yaradıcı şəkildə oynaya bilən adamlar azdı. Onlardan biri də Aydın idi. Onun musiqiyə aid qəzəlini cümlə-cümlə dəftərimə yazmışdım o vaxt. “Tanrı vermiş bəşərə zövqü-səfa müsiqini, mənəvi adə qida, qəlbə ziya musiqini”.

Əziz insanlar, xüsusən istedalı insanlar. İstedadınız Sizi məşhur edəndə, Sizi zəngin edəndə onun parıltısına çox aldanmayın. Zirvədə qalmaq çətindir, zirvədə simanı qorumaq da çətindir. Çox istedadlı insanlarımız özlərini məhv etdilər. Çox cılız səhvlər buraxdılar, dərk edəndə isə gec oldu. Həyat bizə görün nə qədər örnəklər verir. Gərək elə Siz də öləsiniz ki, dərk edəsiz?! İstedadlı insanlar dünyadan gedəndə təkcə özlərinə ziyan eləmirlər, həm də cəmiyyəti şikəst qoyurlar, dala salırlar. Bu dünyada hər öz seçdiyi yola uyğun missiyasını dərk edib ona maksimum sadiq qalmalıdır. Yarı yolda qoymaq olmaz. Sizin günahınızdan yarı yolda qalıb gedirsinizsə, cəmiyyət həm Sizi sevdiyi üçün acıyacaq, həm də qəlbində Sizə qəzəbli olacaq. 

Bəli, insan ölməmişdən qabaq xatirələri ölür. “Ölmədən ölməyi bacarmaq” isə hər adama qismət olmur. Ölüm haqqdır. Haqq isə ədalətlidir. 

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

daeaf17b-8686-4aa6-be3f-ce73a5b60122
.

Seymur Baycan Tiflisdə – Üstadın doğum gününə

06 Aprel 2021
4671
.

Varlıq və ölüm haqqında düşüncələr

04 Aprel 2021
Busy Robot
Sərbəst

İş və rutin – necə əldən düşməməli?

27 Mart 2021
1__KPeflXbt5PCGdm1AyLBSA
Sərbəst

İş tapşırmaq qaydaları və kimdən sizə işçi olmaz?!

25 Mart 2021
əsir-düşərgəsində
.

Nasistlərlə ittifaq quran müfti – Hacı Əmin əl-Hüseyni

23 Mart 2021
c92002d732c900600a6a4bd8d0d26134
.

Ermənistan necə boşalır

18 Mart 2021

Redaktorun seçimi

Xəlil Rza və erməni yazısının banisi

Hansı Çingiz? Valentino Çingiz

Əlvida, Avropa. Salam, Avropa

Azərbaycanlıların Ermənistan və Qarabağa gediş-gəlişi asanlaşa bilər

Landşaft memarlığında bitkilər

Salam

Üzeyir Mehdizadə və eşşəklər

Söyüş

Azərbaycan uşaqları

“Ölülərin” yürüşü

“Bizim etirazımız hər zaman estetik olub”

Azərbaycan 2020: Gələcəkdən baxış

100 ilik işğal. Mif. Şarikov kompleksi

Onun arabası var

Mühakimə etmək haqqında

“Azərbaycansayağı” siyahıyaalma

Qoşulaq, qoşulmayaq?

Elvin Adıgözəl: “Türkmənistana çevrilmir ölkə”

Toylardan zəruri imtina və sonrası

Söyüş nədir?

Operativ Qərargah və Kampanella

S. Baycan: “Dahi olmaq istəyirəm”. G. Ağayev: “Biləsuvarda doğulan dahi olmaz”

100 illik müharibə?

Şeirimizin Elza Seyidcahan zirvəsi

Nevzorovun təhqirləri və bizim türkmən əslimiz

Facebook düşüncələri

Məsumiyyət

Özünüzü yığışdırın!

İnkişafın qısa yolu

Arıqlama barədə pSEVDOintellektual söhbət

İnsan ölməmişdən qabaq onun xatirələri ölür

Rafiq Hunaltay Rafiq Hunaltay
Sərbəst
28 Mart 2019

“Düz yoldan azıb nabələd ünvanlara düşənlərin” gündəliyi

Uşaq olursan, yavaş-yavaş böyüyürsən. Uşaqlıqda məhlədəki, qonum-qonşuda tanıdığın qoca adamların çoxu sənin böyümə ərəfəndə ölür. Hələ tam olaraq ölümü dərk etmirsən. Elə bilirsən, hamı ölə bilər, amma sənin əzizlərin yox. Hələ öz ölməyini demirəm, ona heç ehtimal vermirsən. Elə bilirsən ki, ancaq qocalar ölür. Bir az yaş artır, həyatı təzə-təzə dərk etməyə başlayanda gözləmədiyin halda kiminsə cavan yaşda rəhmətə getməsini eşidirsən. Və ya kimisə cavan yaşında avtomobil qəzasından sonra yerdə ölü görürsən. Görürsən ki, yox, bu nəsə düz olmadı axı. Sən ölüm deyəndə belə başa düşmürdün. O sənin təsəvvüründə başqa cür idi. Hanı bəs qocalar ölürdü ancaq? Evdə elə demişdilər axı. Bəs indi niyə belə oldu?! Hələ cavan yaşda rəhmətə gedən çox yaxınındırsa, qəribə hisslər yaşayırsan. Sözlə ifadə etmək çətindi. Necə deyim, məsələn, elə bil kimsə gedir, sən nə getmə səbəbini bilirsən, nə qal deyə bilirsən, nə buna gücün çatır, nə də nə baş verdiyini anlamırsan. Keyimə olur, donub qalırsan. Amma bu da keçir. Bir müddət sonra həyat axarında düşür. 

Yaş ildırım sürətilə artır. Yaşın artdıqca xatirələrin də çoxalır. Bağçada, məktəbdə, universitetdə, ailədə, dost çevrəndə, iş həyatında saysız-hesabsız xatirələr yığılır. Hərdən yeyib-içəndə, hərdən də həssas vaxtlarında hər dəfə bir xatirəni baş verdiyi zamandan irəli gətirib onu xatırlayır, əzizləyir və sonra geri yerinə qaytarırsan. Paketlənib bir kənara atılmış xatirələri hərdən niyə xatırladığını da bilmirsən, bəlkə də dərk etmirsən. Məsələn, başa düşmürsən ki, niyə birdən-birə ürəyin qrup yoldaşlarını bir yerə yığıb söhbət eləmək istədi, keçmişə getmək istədi, hətta bir az bəlkə kövrəlmək istədi. Deyim niyə?! Ona görə ki, böyüdükcə xəyalların kiçilir, şübhələrin artır. Seçməkdə çətinlik çəkirsən, risk edib seçib səhv etməkdənsə, fakt səni əvvəldə xoşbəxt edən anları geri çağırmaq istəyirsən. Əminsən, bilirsən ki, o hisslər səmimi olub, doya-doya yaşanıb, hər anı beynində həkk olunub.

Yaş elə bir həddə çatır ki, sən özün artıq kiminsə uşaqlıq xatirəsi olursan

Öz övladının, qonşunun uşağının, qohumun balasının və s. Qayğıların artır, başın qarışır. Həm də elə qarışır ki, bir da ayılırsan ki, ətrafın xəzan yarpaqları kimi “dənəbir-dənəbir tökülür”. Uşaqlıqdan tutmuş son anına kimi, yəni A-dan Z-yə bütün xatirələrin sanki bir anın içində növbə ilə yox olurlar. Bir az sərt desəm, ölürlər. Bəli, ölürlər. Xatirələrin tədricən ölməyə başlayır. Bir gün 11 il bir partada oturan qrup yoldaşın ölür, bir gün bağçada elə hey dalaşdığın uşaqlıq dostunun öldüyünü eşidirsən, bir gün də valideynlərin. Bəli, valideynlər. Ən çətin an yəqin ki, bu an olur. İnsan ölümün acı dadını mənə elə gəlir ki, bu anda hiss edir. Xatirələrin darmadağın olur. Ölümü ciddiyə almağa başlayırsan. Elə bir zəmanəyə gəlmişik ki, ölüm insanın gözündə çox ucuzlaşıb, adiləşib. Ən məşhur insanın belə ölümü maksimum 1 ay gündəm olur. Valideynlərini də itirəndən sonra, özünü bir təhər toparlayıb həyatın qabağına özün tək çıxırsan. Bacara bildiyin qədər mübarizə aparırsan, uşaqların üçün, sevdiklərin üçün məhz bu anda öz ölümünə belə razı olacağını hiss edirsən. Başa düşürsən ki, nəsə yaxınlaşır. Bir gün başın ağrıyır, bir gün halın xarab olur. Yavaş-yavaş təslim olduğunu hiss edirsən. Əvvəl-əvvəl qəbul etməsən də, bir müddətdən sonra məcbur qalıb həqiqəti olduğu kimi qəbul edirsən. Bəli, sən də öləcəksən, ey insan. Səndən əvvəlkilər kimi, səndən sonrakılar kimi. 

Aydın Xırdalanlının ölüm xəbərini bugün eşitdim. Məsələ odur ki, öləcəyini də bilirdim hamı kimi. Amma sanki həm də ölməyəcəkdi kimi hiss edirdim. Amma öldü. Sözü, söz sənətini çox sevirəm. Bu yazını da gündəm xarakterli yazmıram. Sadəcə içimdən gəldi və yazım qalsın istədim. Aydın mənim uşaqlıq xatirələrim idi. Və mənim uşaqlıq xatirələrimdən daha biri rəhmət getdi, artıq yoxdur. Hüseyn Dəryanın ilk klipi bizim məhləmizdə çəkilmişdi. Uşaq idik, yolun kənarından kameralara falan həsədlə baxırdıq. O rəhmətə gedəndə, sanki o xatirələr də itib gedir. Sözlə yaradıcı şəkildə oynaya bilən adamlar azdı. Onlardan biri də Aydın idi. Onun musiqiyə aid qəzəlini cümlə-cümlə dəftərimə yazmışdım o vaxt. “Tanrı vermiş bəşərə zövqü-səfa müsiqini, mənəvi adə qida, qəlbə ziya musiqini”.

Əziz insanlar, xüsusən istedalı insanlar. İstedadınız Sizi məşhur edəndə, Sizi zəngin edəndə onun parıltısına çox aldanmayın. Zirvədə qalmaq çətindir, zirvədə simanı qorumaq da çətindir. Çox istedadlı insanlarımız özlərini məhv etdilər. Çox cılız səhvlər buraxdılar, dərk edəndə isə gec oldu. Həyat bizə görün nə qədər örnəklər verir. Gərək elə Siz də öləsiniz ki, dərk edəsiz?! İstedadlı insanlar dünyadan gedəndə təkcə özlərinə ziyan eləmirlər, həm də cəmiyyəti şikəst qoyurlar, dala salırlar. Bu dünyada hər öz seçdiyi yola uyğun missiyasını dərk edib ona maksimum sadiq qalmalıdır. Yarı yolda qoymaq olmaz. Sizin günahınızdan yarı yolda qalıb gedirsinizsə, cəmiyyət həm Sizi sevdiyi üçün acıyacaq, həm də qəlbində Sizə qəzəbli olacaq. 

Bəli, insan ölməmişdən qabaq xatirələri ölür. “Ölmədən ölməyi bacarmaq” isə hər adama qismət olmur. Ölüm haqqdır. Haqq isə ədalətlidir. 

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

daeaf17b-8686-4aa6-be3f-ce73a5b60122
.

Seymur Baycan Tiflisdə – Üstadın doğum gününə

06 Aprel 2021
4671
.

Varlıq və ölüm haqqında düşüncələr

04 Aprel 2021
Busy Robot
Sərbəst

İş və rutin – necə əldən düşməməli?

27 Mart 2021
1__KPeflXbt5PCGdm1AyLBSA
Sərbəst

İş tapşırmaq qaydaları və kimdən sizə işçi olmaz?!

25 Mart 2021
əsir-düşərgəsində
.

Nasistlərlə ittifaq quran müfti – Hacı Əmin əl-Hüseyni

23 Mart 2021
c92002d732c900600a6a4bd8d0d26134
.

Ermənistan necə boşalır

18 Mart 2021
Facebook Youtube Instagram Twitter

az-ag

Dünya azərbaycanlılarının intellektual platformasıdır. Qayəmiz, harada yaşamasından asılı olmayaraq, azərbaycanlılar arasında dünyəvi ideyaları, yüksək zövqü, tənqidi düşüncəni yaymaq və dəstəkləməkdir.

 

 

Bölmələr

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
  • Artlogos

Redaksiya

Təsisçi: Prof. Məsud Aşina

Baş redaktor: Ələkbər Əliyev

Şef redaktor: Elmir Mirzəyev

Redaktor: Aygün Aslanlı, Sevda Sultanova

Texniki direktor: Camal Əli

İncəsənət: Emin Əliyev

Elm: Hacı Hacıyev

Tarix: Tural Həmid

İqtisadiyyat: Dünya Sakit

Foto: Abbas Atilay

Qrafika: Gündüz Ağayev

Dizayn: Sahil Qənbərli

Tərcüməçilər: Rəvan Quluzadə, Fəxri Qocayev

azlogos.eu / azlogos.az / azlogos.ru
Dizayn və icra: Azlogos & JmlStudio /
E-mail: redaksiya@azlogos.eu

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Video
  • Dizayn
  • Foto-qrafika
  • Kimlər var
  • Bizi tanı
  • TV
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Səhv və ya qeyri dəqiq məlumatı bildir

Göndər Cancel