Miokard infarktından bir ay əvvəl bədəninizin verdiyi 8 həyəcan siqnalı
Əminsiniz ki, həyat tərziniz ürək-damar xəstəliklərindən uzaq olmanız üçün uyğundur?
Tütün, qeyri-sağlam qidalanma və piylənmə, qeyri-kafi fiziki aktivlik, alkohol, yüksək qan təzyiqi və şəkərli diabet – bunlar hamısı miokard infarktının risk faktorlarıdır. Razılaşmalıyıq ki, Azərbaycan kimi ölkədə sadalanan risk faktorlarının təsirinə düşmüş insanların sayı minlərlə, bəlkə də yüz minlərlə ölçülür. Ürək-damar xəstəlikləri bütün dünyada da ölümə səbəb olan xəstəliklər sıralamasında birinci yerlərdədir.
Beləliklə infarktdan bir müddət əvvəl bədəniniz sizə hansı işarətləri verə bilər?
Döş qəfəsində ağrı
İnfarkt pristupunun ən bariz əlamətlərindən biri də döş qəfəsində ağrı, sıxılma və təzyiq hissinin yaranmasıdır. Bu ürəyi qidalandıran koronar arteriyaların tıxanmasının əlamətidir. Döş qəfəsində ağrı, bilavasitə ürək tutmaları zamanı da baş verə bilər.
Qadınlarda və kişilərdə bu əlamət özünü müxtəlif cür büruzə verir. Belə ki, kişilərdə döş qəfəsi ağrıları çox vaxt qarşıdan gələn ürək tutmasının əlaməti kimi çıxış edir və heç bir halda diqqətsiz qalmamalıdır. Qadınlarda isə tutmaöncəsi döş qəfəsi ağrıları yalnız 30% hallarda müşahidə olunur.
Təngənəfəslik
Bu tənəffüs pozğunluğu bir çox xəstəliklərin əlaməti ola bilər. Bu xəstəliklər arasında ürək tutmaları da var. Ürək əzələsi qanı kifayət qədər effektiv qova bilməyəndə, ürək kameraları və ağ ciyərlərdə təzyiq artır ki, bu da təngənəfəslik kimi bir əlamətin meydana çıxmasına səbəb olur.
Təngənəfəslik, qadın və kişilər arasında ürək tutmalarından təqribən yarım il əvvəl başlayır.
Yuxusuzluq
Yuxu pozğunluqları da ürək tutmaları və miokard infarktı riskinin artmasının əlamətlərindən ola bilər. Qanda ürək xəstəliklərinin səbəb olduğu oksigen azlığı, psixoloji amillərlə əlaqədar olmayan yuxusuzluq, həyəcan və qorxu hissləri ilə müşayiət oluna bilər.
Ürək tutmalarını yaşamış bir çox insan, sonradan xatırlayır ki, tutmalardan təqribən bir ay əvvəl, onda səbəbsiz həyəcan və qorxu hissi və yuxu problemləri olub.
Qarında ağrılar
Qarın ağrıları, tox ya da ac qarına ürək bulanmaları, köp hissi, ishal kimi hallar ürək tutmalarından əvvəl baş verə bilən hallardandır. Bu problemlər bir çox başqa xəstəliklər, xüsusən mədə-bağırsaq sistemi xəstəliklərində də rast gəlinir. Ona görə də onları çoxu ürək tutmaları ilə əlaqələndirmir. Amma ürək çatışmazlığının səbəb olduğu qan dövranının zəifləməsi, həmçinin qanda oksigen miqdarının azalması, ürəkbulanma, qarın ağrıları, qusma kimi simptomlarla da müşayiət oluna bilər.
Xroniki yorğunluq
Əgər davamlı şəkildə yorğun və əzgin olursunuzsa, bu ürəyin yetərli qidalanmamasının əlaməti ola bilər. Bu hal adətən, ürəyə qan aparıb gətirən arteriyaların kirəcləşməsi nəticəsində yaranır.
Saçların tökülməsi
Saç tökülməsi ürək xəstəliklərinin gözlə görünən əlamətlərindən biridir. Adətən 50 yaşdan yuxarı kişilərdə rast gəlinsə də, bəzən qadınlarda da üzə çıxır. Saç tökülməsi həmçinin kortizol hormonunun ifrazının artmasından da qaynaqlana bilər.
Qeyri-müntəzəm ürəkdöyünməsi
Həyəcan, qorxu, sevinc kimi emosional sıçrayış anlarında ürək döyünməsinin sürətlənməsi normal haldır. Amma əgər heç bir səbəb olmadan ürəkdöyünmənin ahəngi pozulursa və bir də belə hallar tez-tez baş verirsə bu, ürək tutmalarının yaxınlaşdığının göstəricisi ola bilər.
Həddən çox tərləmə
Qeyri-təbii və bol tərləmə, ürək tutmalarının erkən əlamətlərindən ola bilər. Tər sutkanın istənilən vaxtı, gündüz və ya gecə yuxudaykən anidən gələ bilər. Bu əsnada soyuq tər basmalara xüsusi diqqət etmək lazımdır.
Həddən artıq tərləmə halları qadınlarda daha çox rast gəlinir və bu vəziyyəti çox vaxt menapauzanın yaratdığı fəsadlarla səhv salırlar.
Yuxarıda sadalanan hallar heç də həmişə ürək tutmalarına işarə deyil. Amma əgər yaş 60-ı keçibsə və ürəkdə daha əvvəl aşkar olunmuş xəstəliklər varsa, bu əlamətləri görməzdən gəlmək olmaz. Belə hallarda vaxtında həkimə müraciət etmək həyati vacib ola bilər.