Propaqanda hər bir dövlətin olmazsa olmaz sütunlarındandır. Sözün özü mənfi çalarlı olsa da, fakt faktlığında qalır – dövlət özünün vacibliyini, lazımlılığını əsasən propaqanda alətləri ilə kütlələrə çatdırır… Çünki dövlət kosmetikasız, həqiqi siması ilə çox qorxuncdur. Madam ki, propaqanda bir dövlət üçün bu qədər ciddi məsələdir, hər halda gözləniləndir ki, onu ciddi, peşəkar mütəxəssislərə etibar edərlər, təbliğat işini keyfiyyətli və səviyyəli qurarlar. Amma sən saydığını say…
Gəlin ABŞ-dan başlayaq. Bu ölkənin hətta adi cizgi filmlərində belə özlərinin necə azad olmasına, bunun uğrunda aparılan şanlı mübarizəyə toxunulur. Təbii ki, analitik və tənqidi düşüncəyə malik adamlar üçün bu azadlıq nisbi ola bilər, mübahisələndirə bilərlər filan, amma burada əsas vurğu dövlətin ayaqda qalması üçün gördüyü işlərin səmərəliliyinədir, faydalı iş əmsalınadır.
Məsələn, qonşu Türkiyədə AKP iqtidara gəldikdən sonra vətən-millət təranələri ilə zəngin seriallar, Osmanlı tarixi haqqında sənədli filmlər çəkildi, bu haqda kitablar yazıldı. Yenə deyirəm, dərin zəkalı skeptiklər bu işlərə gülə bilərlər, amma gülməsinlər, hər zaman çoxluğu nəzərə alsınlar. Çoxluq isə bu alətlərin təsiri ilə “vətən fədaisi”nə çevrildi, milliyətçilik fontan vurdu Türkiyədə. Ümumiyyətlə çoxluq hər zaman qalibdir və superzəkalı skeptiklərin fəryadı heç zaman kütlənin qulağına çatmayacaq. Məsələ dövlətin bu kütləni tərbiyə etməkdə iradəli, maraqlı olub-olmamasıdır.
Bəs Azərbaycanda propaqanda necə qurulub? Bu sualı özümə verdim və xəyalən uşaqlığıma yollandım – Lider TV-nin “Kuklalar”ı yadıma düşdü. Demək olar ki, müxalif liderlərin ucuz yumorla təhqir edildiyi “Kuklalar”. Lider TV-də Vüsal Məmmədovun səsi ilə müxalifət liderləri ələ salınır, 92-93-cü illər dərin kədərlə yad edilir və indiki günə şükür edilirdi. Hərdən mənfur düşmənlərdən, ermənilərin ağır iqtisadi durumundan da söhbət açılırdı.
Dedim bəlkə “Kuklalar”ın üstündən keçən bunca ildən sonra islah olunublar, heç olmasa “yeni nəsil” yeni təfəkkür sahibi olub, amma yox, sosial şəbəkədə YAP Gənclər Birliyinin səhifəsinə baxmaq kifayətdir ki, köhnə hamamda köhnə tas gözünə sataşsın. Orda hətta bir tip var, aktual mövzuları tez-tez müzakirəyə çıxarır. Onun bir çıxışına əvvəldən sona kimi baxmaq adamdan ciddi cəsarət, dözümlülük, iradə, səbr, səbat, nə bilim daha nələr-nələr tələb edir. Homofobiya, seksizm, faşizm, konsprilogiya – hərəsinin biri 1 qəpik. Adam düşünmək funksiyası ilə yerli-dibli tanış olmadan nəsə danışır. Nəsə dediyim də açıq-aşkar nifrət dilidir.
Azərbaycanın rəsmi propaqandası qəribə bir vücudda da təcəssüm edib, bu vücudun adı – istədiyi ölkəyə səfər edən, səfər etdiyi ölkədə istədiyini edən, gah mülki polis, gah diplomat, gah da jurnalist olan Überazeri Ata Abdullayevdir. Bu vücudun simasında biz, dövlət propaqandasının kimlərə əmanət, etibar edildiyini görürük.
26 fevralda istirahət məkanlarına moroncasına hücum etmək, adamları “homoseksual” adlandırmaq, iyrənc nifrət nitqləri səsləndirmək, Paşinyanın önündə çuşkalıq etməkdirmi dövlət propaqandası? Kurtlar vadisi universitetinin lotu məzunu müxalifətçiləri ölümlə hədələyəndə, dövlət üçün hər şey qaydasındamı olur? Uymusunuz siz?
Əvvəl iradə, sonra islahat.
İradə olmayanda da ataabdullayevlər səni təmsil edir.