Koronavirusa qarşı vaksinin insan üzərində ilk kliniki sınağı başlayıb.
Martın 16-sı ABŞ-ın Seattle şəhərində SARS-Cov2 virusuna qarşı hazırlanmış mRNA-1273 vaksinini ilk insana – iki uşaq anası, 43 yaşlı Jennifer Hallerə inyeksiya ediblər. Time jurnalına müsahibəsində Jennifer bildirib ki, o ümid edir ki, sınaqlarda iştirakı vaksinin qısa zamanda hazırlanmasına səbəb olacaq və insanlar ən qısa zamanda gündəlik həyatına qayıdacaqlar.
Experimental COVID-19 vaccine test begins as U.S. volunteer receives first shot https://t.co/xpBVudj30u pic.twitter.com/KSAfOSEEOv
— TIME (@TIME) March 16, 2020
Moderna biotexnologiya şirkəti və ABŞ-ın Milli Sağlamlıq İnstitutunun birgə əməkdaşlığı nəticəsində yaradılan vaksini ilk dəfə Seattledə yerləşən Kaiser Permanente Washington Health Research Institute-da insan üzərində tətbiq ediblər.
Qeyd edək ki, hazırda həyata keçirilən, kliniki sınaqların yalnız birinci mərhələsidir. Bu mərhələdə 45 nəfər 18-55 yaşları arasında sağlam şəxsə mRNA-1273 vaksininin yeridilməsi nəzərdə tutulub. Sınaqların iştirakçıları 28 gün aralıqlı fasilə ilə 2 doza vaksin qəbul edəcəklər. Bu zaman vaksinin təhlükəsizliyi və hansı immun reaksiyalara səbəb olduğu öyrəniləcək. Söhbət orqanizmin SARS-Cov2 virusunun üzərini örtən zülal çıxıntılarına qarşı immunitetin formalaşmağından gedir.
İnsan üzərində ilk sınaqlar çinli mütəxəssislərin virusu sekvensiya etməsindən cəmi 65 gün sonra başlayıb. Bu özünəməxsus rekorddur.
Kliniki sınaqların ikinci mərhələsinə mümkün qədər qısa müddətdə keçidlə bağlı ABŞ-ın qida və dərmanlar administrasiyası (FDA) ilə danışıqlar gedir. İkinci mərhələdə vaksinin daha geniş insan çevrəsi üzərində sınaqları nəzərdə tutulub.
mRNA-1273 vaksini adətən olduğu kimi virusun zəiflədilmiş forması deyil, yalnız onun genetik materialının bir hissəsindən ibarəd peyvənddir. Daha sadə desək virusun xarici səthini örtən çıxıntılardan biridir. Bu protein çıxıntıları virusun insan hüceyrəsi ilə təmasa girməsini təmin edir. Amma virusdan ayrı şəkildə xəstəlik törətmək qabiliyyətinə malik deyil. Beləliklə həmin çıxıntıları peyvənd şəklində orqanizmə yeritdikdə, orqanizmin immun sistemi bu yad cismləri təyin edəcək və onlara qarşı antitellər yaradacaq. Növbəti dəfə artıq əsl virusa yoluxma baş verdikdə orqanizmdə onu vaxtında məhv etmək üçün yetərli sayda immun hüceyrəsi olacaq.
Amma bütün bunlar hələ ki, təxminlərdir. Kliniki sınaqlar bu təxminləri doğrultsa və hər şey planlaşdırıldığı kimi getsə, vaksinin ilk kütləvi istehsalına il yarımdan sonra başlanıla bilər.
Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.
