Ölkədə nələr baş verir – ifadə etmək mümkünsüzdür. Təlatüm, qasırğa, tufan, fırtına və fortuna? Milli Məclis özünü qəfil buraxdıqdan sonra erkən parlament seçkiləri ilə bağlı ölkədə baş verən zəlzələni – müzakirələri, açıqlamaları, atmacaları – yalnız bu epitetlərlə təxəyyül və izah etmək olar. Bir dəstə deyir seçkiyə gedirik, bu bir şansdı, obiri dəstə deyir qoşulmuruq, hamısı hakimiyyətin oyunlarıdı.
Əslində Milli Məclisin özünü buraxacağı çoxdan gözlənilirdi, proqnozlar dilə gətirilirdi, hipotetik mümkünlüyünün real olduğunu isə biz, hələ sentyabrda yazmışdıq, maraqlananlar baxa bilər. Lakin seçkilərin bu qədər erkən ola biləcəyi görünür kimsənin ağlına gəlməmişdi, o üzdən konkret müxalif düşərgəni qərar qəfil yaxalamış kimi oldu. Bu səbəbdən ortaya çıxmış dava-dalaş, daxili çəkişmələr, fikir ayrılıqları, gülməli dərəcədə siyasi boşboğazlıq və fürsətçillik yalnız bir şeydən – informasiya azlığından xəbər verir.
Bu xüsusda xatirimə bir rusdilli jurnalistin 10 il əvvəlki macəraları düşdü. Day.az portalına yazan jurnalist bir dəfə dost və qardaş Ukraynaya səfər edir, paytaxtda bir xanımla tanış olur. Nağıl-ozan dili yüyrək olar, qərəz bu iki gənc bir-birinə ürək verib ürək alır, söhbət o qədər böyüyür ki, Dədə Qorqud dastanları Bamsı Beyrəyin əsir düşməsi boyu bunun yanında olur heç zad, axırda cavanlar talelərini birləşdirmək qərarına gəlir. Qardaş oyan-buyandan sonra qızı alır əllərinə və gətirir Odlar Yurdumuzun paytaxtı, vuran ürəyi, küləklər şəhəri Bakıya.
Əsas məsələlər də bundan sonra başlayır. Evi olmayan bu kasıb jurnalist qızı sevindirmək üçün şəhərin mərkəzində gözəl bir mənzil kirayələyir, qızın başından dünyanın nemətlərini su kimi axıdır. Qardaşın niyyəti baş tutur, simic xaxol diyarından gəlmiş gözəl xanımın sevgidən böyümüş gözlərində şövq peyda olur, sevgilisinə bir gün sürpriz tərzdə deyir ki, «koxanım» (ukraincə sevgilim) səninlə olmaqdan o qədər xoşbəxtəm ki, bu gözəl duyğularımı əzizlərimlə bölüşmək qərarı verdim. Yəni hazırlaş, birisigün Kiyevdən anam, atam, bacım, kiçik qardaşım, qısası bir qəbristanlıq adam gəlir sizin Koroğlu diyarını görməyə, istəyirəm onların da gözü səadətdən böyüsün. Qısası – al bizi qoynuna sevgilim, busə ver, busə al.
Bu dəfə jurnalistin gözləri böyüyür, nitqi də tutulur, ta deyə bilmir ki, “ay qız, mən səni almışdım, yoxsa bütün xaxolları?”
Day.az-ın kasıb jurnalisti dərin depressiyaya düşür, azcana özünə gələndə mənə telefon açıb bu əhvalatı yağlı şəkildə danışır və məsləhət istəyir. Mən də həyatın təlatümlərində üzməyə öyrəşmiş zorən müdrik qoca kimi ona «daş deyil, ürəkdi bu, ürəklə oynamazlar» üslubunda cavab verib dedim ki, bu proses qarşısıalınmazdır, o üzdən daha müqavimət göstərməsin, əksinə, bu söhbətlərdən həzz almağa çalışsın.
Daim aktual olan “Nə etməli?” sualına cavabı bir yerdə, mobil telefonda dəyirmi masa yaradıb tam anlaşıqlı müzakirə və dialoq şəklində tapdıq.
— Maestro, bəlkə Z. (X.S.F.C. və s.) rayonuna aparım onları?
— Gərək düşünək, icraya yol tapasan gərək, yoxsa batarsan, Aşqabad batan kimi.
— Onda bəlkə pryamoy zəng eləyim icra başçısına?
— Zəng eləyib nə deyəcəksən ki? Day.az?
— Yox e, deyim ki, Anar Məmmədxanovun jurnalistiyəm, rayona ezamiyyətə gəlirəm, mənə yardım eləsinlər, necə olar?
— … əntiqə olar vallah…
Elə də elədi, telefon açıb rəhmətlik Anar Məmmədxanovun adını çəkən kimi bunu birbaşa calayırlar icra hakiminə, o da dili topuq çala-çala “hansı Anar müəllim, prezidentin dostu?” sualını verir. Sonra da kəkələyə-kəkələyə “yerin məlumdu qardaş, gəl, necə lazımdı qulluğunda duraq” deyir. Qardaş bir dəstə xaxolu oğlannı-qızdı qabağına yığıb aparır həmin rayona, adamları icra hakiminin xüsusi qonaq evində yerləşdirib, kökəltmə məntəqəsi kimi gündə 3 dəfə yedirdirlər. Jurnalist məllimin ailəsini müşayiət etmək üçün xüsusi bir adam ayrılır, o da hər gün səhər tezdən maşınlarla, nökər-naibi ilə kəsdirir qonaq evinin qarşısını.
Sonralar bu jurnalist danışırdı ki, xanımı ilə səhər tezdən rayonda romantik bir gəzinti etmək istəyib, haradasa səhər yeməyi yeyibmişlər, geri dönəndə həmin adamı qonaq evinin qapısının önündə əsim-əsim əsən görüblər. Adam jurnalistə deyibmiş ki, ay filankəs müəllim, sizə nə pislik eləmişəm, axı məni işdən qovsalar ailəm başsız qalar. Sizi icra başçısı feşmənkəs müəllim prezidentin dostunun jurnalisti kimi mənə möhkəm tapşırıb ki, qulluğunuzda durum, siz də məni qoyub getmisiz. Gərək siz yeməyə gedəndə mənimlə gedəsiz, mən deyən yerdə yeyəsiz, vəssalam. Qərəz camaat bu adamın əlindən romantik səhər yeməyi də yeyə bilməzmiş.
İcra başçısının əmri ilə bir neçə gün ərzində xaxollara kabab tıxma işgəncəsi verildi. Əgər həmin icra başçısı azcana qəzet-zad oxusaydı, azacıq məlumatı olsaydı biilərdi ki, rəhmətlik Anar Məmmədxanov artıq illər uzunudur “oppalardadır”, neçə illərdir nəinki prezidentin dostu rolunu oynaya bilmir, onun ümumiyyələ üzünü görmür, bircə “duptat knijkası” qalıb əlində ki, onu da 2010 seçkilərində əlindən aldılar, kişi dərddən yıxılıb öldü, baisə lənət.
Qısası istər yazının əvvəlindəki erkən seçki ekstazı, istər də icra başçısının xaxollara kababla iztirab verməsi – hamısı informasiyanın çatışmamazlığı sindromudur. Birincilər Azərbaycanda seçkilərlə hansısa reallığın dəyişə biləcəyini xəyal edir, ikinci isə prezidentin olmayan dostuna xidmət etdiyini.
Rəhmətlik deputat Yevda Abramov çox baməzə kişi idi. Yadmdadı, adını çəkdiyim şəxs 2010-cu ildəki seçkilər öncəsi bir müsahibəsində, müxalifət haqda demişdi: “Biz (yəni YAP) hansı havanı çalaq ki, bunlar oynaya bilsin?”
Görünür Yevda müəllimin arzu etdiyi həmin o havanı ya çalmağa başlayıblar, ya da züyü gəlməkdədir. Deyir istəməyinin gözü çıxsın.
P.S. Bu il rəhmətlik nənəmin dünyadan getməsinin 30 ili tamam oldu. Çox incitmişdim onu, bir sözü isə indiyə kimi sırğa kimi qulağımdadır: “Habılar (yəni biz, nəvələri) niyə həblə tupoy çıxıtdı?”