Azlogos
  • Qaydalar
  • Kimlər var

Xankəndinin (Kərkicahanın) işğalı (1992) Toksik pozitivlik Andrey Tarkovski pafosu və yaxud kinonun Xlestakovu Doğum evinin həyətində məni və itim Mumunu narahat edən ağır suallar barəsində Şeytan ayələri Erməni baş nazirinin etirafları
  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör
Azlogos
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Kino çəkməyin Şimali Koreya üsulu: rejissoru oğurla!

AzLogos AzLogos
., Kültür
18 İyul 2020
Фотка_1616273

Foto: juche-songun.livejournal.com

Paylaş

Koreya Xalq Demokratik Respublikasının (Şimali Koreya) yaradıcısı Kim İr Senin oğlu Kim Çen İr gəncliyində əsl kino aşiqi imiş. Hətta 1973-cü ildə “Kino sənəti haqqında” adlı kitab da yazıbmış və yerli kinoindustriyanın bütün işçiləri o kitabı oxumağa mükəlləf imişlər.

Ancaq Şimali Koreyada istehsal olunan filmlər həmin kitabdan əvvəl də, sonra da bir-birini təkrarlayırdılar. Onların hamısında xalq kommunist partiyasını və öz liderlərini dərin eşqlə, qeydsiz-şərtsiz sevirdi, kapitalist işğalçılarına qarşı qəhrəmancasına vuruşurdu.

Kim Çen İr ən çox Ceyms Bond və kunq-fu haqqında filmləri bəyənirdi, kapitalizmə bir təpiklə qalib gəlmək, axırda isə hər şeyini partlatmaq istəyirdi. Sonra da bütün dünyanın Şimali Koreyada çəkilən filmləri ayaqüstdə alqışlamasını arzulayırdı. Yerli rejissorlar isə belə filmlər yaratmağı bacarmırdılar, ona görə də Kim Çen İr başqa ölkədən rejissor oğurlamaq qərarına gəlir.

_____________________

kino-severnoj-korei_was_04
Çxve In Hi və Sin San Ok. “Aşiqlər və Despot” filminin press-kitindən. Foto / Magnolia Picture

1950-60-cı illərdə rejissor Sin San Ok və həyat yoldaşı, aktrisa Çxve In Hi Cənubi Koreya kinosunun qızıl cütlüyü hesab olunurdular. Onlar 1973-cü ildə boşanmışdılar, amma dost münasibətini qoruyub saxlayırdılar.

1978-ci ildə Honkonqa çəkilişə gedən Çxve itkin düşür. Onu tapmaq üçün Honkonqa yollanan Sin də eyni aqibətlə üzləşir- izsiz-tozsuz yoxa çıxır.

 

_____________________

Çxve In Hini Pxenyanda mühafizəçilər tərəfindən qorunan boş evdə yerləşdirmişdilər. Pxenyana gətiriləndən bir neçə gün sonra onu… Kim Çen İrin yanına aparırlar. O, heç nə olmamış kimi aktrisadan dincəlib-dincəlmədiyini soruşur və əlavə edir: “Niyə qorxmuş kimi görünürsünüz?”

Bundan sonra düz beş il Çxveni tez-tez Kim Çen İrin hüzuruna aparırlar. Bu görüşlərdə akrtisaya niyə oğurlandığı barədə heç bir məlumat verilmir. Əvəzində onu çuçxeni (Şimali Koreyanın milli dövlət ideologiyası) öyrənməyə, hər il dahi liderə təbrik məktubu yazmağa məcbur edirlər. Özü də həmin məktublarda arzular təkrar olunmamalıydı.

Rejissor Sin San Oku isə başqa bir malikanədə saxlayırdılar. O, bir dəfə velosiped oğurlayıb dəmiryolu stansiyasına qədər qaçmış, yük qatarında vaqonlardan birinin damına çıxmağa nail olmuşdu. Ancaq Şimali Koreyada qatarlar ölkədən çıxmırdılar. Üstəlik Sini vaqonun üstündə yuxu tutmuşdu. Maşinist onun sallanan ayağını görüb lazımi yerə xəbər vermişdi. Sini siyasi məhbuslar üçün həbsxanaya salmışdılar.

Həbsxanada hər səhər “Qalx!” komandasından sonra düz iki saat qollar yuxarı qalxmış halda dayanmaq, yerdə qalan vaxtda isə lotos pozasında səssiz oturmaq lazım idi. Rejissor yeməkdən imtina edərək ölmək istəmişdi, amma onu zorla yedirtməyə başlamışdılar. Gözətçilərdən biri ona demişdi ki, o, hökumətin, taleyi üçün narahat olduğu ilk dustaqdır.

İki ildən sonra Sin San Ok əfv ərizələri yazmağa başlayır. Bir ildən sonra ona xüsusi kuratorun rəhbərliyi altında çuçxeni öyrənməyi əmr eləyirlər. Artıq Kim Çen İrin ad günündə təbrik məktubu yazmaq üçün ona da xüsusi kağız gətirirdilər.

_____________________

kino-severnoj-korei_was_03
Foto / Magnolia Picture

Oğurluqdan beş il sonra Kim Çen İr özəl əsirlərinin kifayət qədər “tərbiyə olunduqları”, öz dahi planını reallaşdırmağın vaxtının gəlib-çatdığı qərarına gəlir. Şimali Koreya kinosu bütün dünyada tanınmalı idi. Sin, nəhayət ki, Çxvenin də taleyindən xəbər tuta bilir.

1983-cü ilin oktyabrından cütlük kinostudiyada işə başlayır. Onlar üçün hər çür şərait yaradılır və tam azadlıq verilir. Kim Çen İr tez-tez onlara zəng vurur, hal-əhval tutur, qonaq çağırır.

 

_____________________

Sin və Çxve iki il ərzində 17 film çəkir, Şimali Koreya kinosunda bir çox tabuları sındırırlar. Məsələn, Sin San Okun rəhbərliyi altında Şimali Koreyada kişi və qadın sevgisindən bəhs eləyən ilk film çəkilir.

Onların çəkdikləri 17 filmdən ikisi- “Pulqasari” və “Xon Gil Don” filmləri isə böyük şöhrət qazanır.

“Pulqasari” Qodzillaya bənzəyən nəhəng heyvan haqqında idi. O, kasıbların zülmkarla mübarizəsinə başçılıq edir, axırda da qəhrəmancasına həlak olurdu.

“Xon Gil Don” isə on metr hündürlüyə tullanan, ayaqla çoxlu zərbələr vuran ninzyalardan bəhs eləyirdi. Bu filmi hətta SSRİ-də də göstərmişdilər. Məhz, “Xon Gil Don” sovet məktəblilərinin kütləvi şəkildə şərq döyüş növləri ilə məşğul olmasına təkan vermişdi.

Kim Çen İr filmlərdən o qədər razı qalmışdı ki, çəkiliş heyətinə bir yük maşını dolusu hədiyyə göndərmişdi. Sinlə Çxveni isə artıq beynəlxalq festivallara yollayırdı. Təbii ki, xüsusi xidmət orqanlarının əməkdaşlarının müşayiəti ilə.

_____________________

kino-severnoj-korei_was_01
Foto / Magnolia Pictures

Cütlük, getdikləri hər yerdə gülümsəyə-gülümsəyə Pxenyandakı xoşbəxt həyatlarından danışır, Cənubi Koreyanın siyasətini tənqid eləyirdi.

Əslində isə Sin də, Çxve də gecə-gündüz yalnız qaçmaq barədə düşünürdülər.

1985-ci ildə onlar, dahi liderlə söhbətlərini gizlincə qeydə aldıqları maqnitofon lentlərini kinotənqidçilərin köməyi ilə ABŞ-a ötürməyə nail olurlar. MKİ həddindən artıq xoşbəxt idi- Şimali Koreyanın sərhədlərindən kənarda Kim Çen İrin səsi ilk dəfə eşidilirdi.

_____________________

1986-cı il martın 13-də Şimali Koreya filmlərinin distribyutorları ilə görüşmək üçün Vyanaya gəlmiş Sinlə Çxve mühafizəçilərin gözündən yayınıb ABŞ səfirliyinə girməyi bacarırlar. Sin San Ok Cənubi Koreyaya qayıtmaq istəmirdi, orada onu satqın hesab eləyirdilər. Buna görə də o, ABŞ-da qalır və Hollivudda “Pulqasari”nin rimeyki də daxil olmaqla bir neçə filmə prodüserlik edir.

Kim Çen İr isə onlardan möhkəm inciyir. Həmin vaxta qədər cütlüyün çəkdiyi 17 filmdən yalnız yeddisi ekranlara çıxmışdı. Yerdə qalan on film də tamaşaçılara təqdim olunur, ancaq “satqınlar”ın adları titrlərdən silinir.

kino-severnoj-korei_was_02
Foto / Magnolia Picture

Artıq Şimali Koreya kinosunu dünyada tanıda biləcək heç kim yox idi. Kim Çen İr o qədər ümidsizləşir ki, 90-cı illərin sonlarında “Titanik”in ölkədə göstərilməsinə icazə verir. Bütün Şimali Koreya filmə baxa-baxa göz yaşı tökürdü. Tezliklə Kim “Titanik”in rimeykini çəkdirir. “Qəlbin etirazı” adlı film zorla Yaponiyaya işləməyə aparılmış və II Dünya müharibəsinin sonunda “Ukusimo maru” gəmisində vətənlərinə qayıdan koreyalılardan, gəmidə baş verən faciəvi sevgi əhvalatından bəhs eləyirdi.

Cənubi Koreya, filmi 375 min dollara satın alır. Premyeradan bir neçə ay sonra həmin gəmidəki qəzadan sağ çıxmış 15 cənubi koreyalı məhkəmə yolu ilə Yaponiyadan rəsmi üzrxahlıq və kompensasiya tələb edir və istədiyinə nail olur. Beləcə, tamamilə təsadüfən, Şimali Koreya kinosu cənublu soydaşlarının ədaləti bərpa etməsinə yardımçı olur.

“Qəlbin etirazı” Şimali Koreyanın sərhədlərindən kənarda nümayiş olunan yeganə filmi olur. Ondan sonra heç vaxt heç kim bu ölkənin filmlərinə pul vermir.

Was Media

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

panorama_goroda_1
.

Xankəndinin (Kərkicahanın) işğalı (1992)

22 Yanvar 2023
IiT-Avoiding-Toxic-Positivity-1
.

Toksik pozitivlik

16 Yanvar 2023
xE8E16Rud2TJ4JQo0DgCsxyiAVx76n_original
.

Andrey Tarkovski pafosu və yaxud kinonun Xlestakovu

16 Yanvar 2023
1599470667858_8S3E56PN
.

Doğum evinin həyətində məni və itim Mumunu narahat edən ağır suallar barəsində

30 Dekabr 2022
IMG-20221228-WA0082
.

Şeytan ayələri

30 Dekabr 2022
180527-troy-hovhannes-katchaznouni-hero_s46r7v
.

Erməni baş nazirinin etirafları

27 Dekabr 2022
Facebook Youtube Instagram Twitter Telegram

az

Dünya azərbaycanlılarının intellektual platformasıdır. Qayəmiz, harada yaşamasından asılı olmayaraq, azərbaycanlılar arasında dünyəvi ideyaları, yüksək zövqü, tənqidi düşüncəni yaymaq və dəstəkləməkdir.

 

 

Bölmələr

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
7dce91c5fe34bb353d8aa1ad47ab89c1

Dizayn və icra: Arcod Technology /
E-mail: redaksiya@azlogos.eu

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Video
  • Dizayn
  • Foto-qrafika
  • Kimlər var
  • Bizi tanı
  • TV
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Səhv və ya qeyri dəqiq məlumatı bildir

Göndər Cancel