Azlogos
  • Kimlər var
  • Bizi tanı

Homoseksuallıq və homofobiya. Made in Europa İnkubatordan çıxmışlar. “Sürü psixologiyası” nə üçün zərurətdir? Bakirə intiharlar Xocalı qətliamı haqqında hər şey Qaralar üçün İsrail Rəqəmsal konslager
  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
  • Artlogos
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör
Azlogos
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Dövlət yazıçıya niyə pul verməlidir?

Günel Mövlud Günel Mövlud
., Kültür
09 Oktyabr 2019

Ötən ay romanımı təqdim etdiyim nəşriyyata dəvət edilmişdim. Naşir əsərin ilk versiyasında elədiyi qeydləri, təklifləri müzakirə etmək üçün çağırmışdı məni. Məlum oldu ki, bu olduqca xoş insan təəssüratı bağışlayan adam bizim regionun mentalitetinə, ənənələrinə, ümumiyyətlə Qafqaz, Asiya, Şərq mədəniyyətinə yaxşı bələd adamdır. Bu başa düşülən idi, çünki indiyə qədər İran, Türkiyə, Çeçenistan və s. kimi ölkələrdən onlarla kitab nəşr edib, müəlliflərlə ünsiyyətdə olub. Söz gəldi, adam mənə bir hadisə danışdı. Şokundan hələ də ayıla bilmədiyim bu söhbəti istəyərdim kitab işi ilə maraqlanan hər kəs oxusun.

Bir neçə il əvvəl Çeçenistandan bir yazıçı bu naşirə bir romanın əlyazmasını (Norveçdə ilkin elektron vairanta da manus, yəni əlyazma deyirlər) göndərir. Çeçen dilində. Norveçdə yaşayan bu yazar çox pis bildiyi norveç dilində email yazır ki, bu əsəri sizə göndərirəm, amma bilmirəm necə oxuyacaqsınız, təxminən filan şeydən bəhs edir. 

Naşir təbii ki, çeçen dilində romanı oxuyacaq halda deyil. Normal nəşriyyat belə bir əlyazmanı açmadan zibil qutusuna göndərə bilərdi. Amma naşir çeçen dilini də, norveç dilini də bilən bir adam axtarışına çıxır və Osloda yaşayan bir çeçen yazıçı tapır. Ona əlyazmanı göndərir və xahiş edir ki, qonorar qarşılığında əsəri oxuyub, sinopsisini yazsın və belə bir əsərin nəşrə layiq olub-olmadığına dair rəy versin. 

İkinci çeçen yazıçının rəyi belə olur ki, romanı çap etməyə dəyər. Nəşriyyat əsəri əvvəl rus dilinə çevirtdirir, çünki çeçen dilindən ingilis ya norveç dilinə birbaşa tərcümə edə biləcək adam tapılmır. Sonra roman ruscadan norveç dilinə tərcümə edilir. Nəticədə roman çap edilir, nəşriyyat tərcüməçilərin və müəllifin qonorarlarını Norveç standartları ilə ödəyir və romanın reklamını da edib, satmağa başlayır. Bu il eyni metodla eyni müəllifin artıq dördüncü romanı nəşr edilib. 

Naşir bütün bunları mənə danışarkən, heyrətdən gözlərim dörd oldu. Çünki ən balaca romanın tərcüməsi buranın standartları ilə 10-15 min avrodur. Müəllifin də qonorarını ikiqat hesablasaq, deməli nəşriyyat bir romanın ərsəyə gəlməsinə kağız, işıq, personal xərclərini hesaba almamaqla artıq 60 min avro pul ödəyib. Bəs, bir kitab bu qədər gəlir gətirə bilirmi?

Bu suala naşirin cavabı bu oldu ki, əlbəttə yox. Təbii, elə əsərlər ola bilir ki, daha çox da gətirər, amma biz kitab buraxanda həmişə riskləri nəzərə alırıq, nəşr etdiyimiz hər 100 kitabdan bəlkə də 3-nə qoyulan xərc özünü doğruldur. Bəs, onda nəşriyyat necə ayaqda qalır? Hardan pul tapıb, bu qədər xərci ödəyir. Cavab belə oldu ki, biz hər kitabın tərcüməsi, müəllifin honorarı üçün dövlətin müxtəlif ədəbiyyat fondlarından, mədəniyyət konsulu deyilən qurumdan dəstək alırıq. Əsər barədə məlumat verir, niyə dərc etmək istədiyimizi əsaslandırırıq, onlar da xərci qarşılayır. Yoxsa, təbii ki, iflas edərik.

Bu söhbətdən sonra uzun müddət özümə gələ bilmədim. Daha doğrusu, demək olar ki, aydınlandım. Bu hadisə “dövlət yazıçını necə dəstəkləməlidir?” sualına o qədər sərrast cavab idi ki, artıq tam başa düşürdüm ki, biz, azərbaycanlı yazarlar olaraq, niyə belə yetimik. 

Bizdə kitaba, ədəbiyyata, yazıçıya dövlətin dəstəyi deyiləndə, fərdi təqaüdlər, fəxri adlar, şəxsən yazıçının əlinə verilən (allah bəlamı versin) imkanlar nəzərdə tutulur. Dövlət yazıçını dəstəkləməlidir deyiləndə, bizə elə gəlir ki, dövlət yazıçını kabinetə çağırıb, ona ev, bağ, maşın, təqaüd verməlidir, yazıçı da bunun qarşılığında qələmini süngüyə çevirməlidir. Halbuki, modern ölkələrdə dövlətin kitaba, ədəbiyyata dəstəyi necə də sivildir. Hər şey sistemləşdirilib, hər şey institutlaşdırılıb. Yazıçı ilə dövlətin birbaşa heç bir təması yoxdur. Hətta nəşriyyatın belə, təması yoxdur. Yazıçı nəşriyyatla əlaqə qurur, nəşriyyat mədəniyyət fondları ilə, fondlar dövlətlə. 

Bu hal həm ədəbiyyatın ayaqda qalmasına xidmət edir, ölkədə ədəbi proses var gücü ilə hərəkətdə olur, festivallar, ədəbiyyat gecələri keçirilir, kitablar nəşr edilir, həm də yazıçı gedib dövlətdən özünə ev, maşın, unitaz istəmir, kitablarından gələn gəlir imkan verir ki, o layiqli həyat sürsün. Nəticədə dövlət yazıçını həm dəstəkləyir, həm də boynuna minnət qoymur. Yazıçı burda şərti addır, onun yerinə aktyor, rejissor, rəssam, musiqiçi də ola bilərdi, oxşar sistemlər, institutlar bütün mədəniyyət sahələrində var.

Norveç bu il dünyanın ən böyük kitab sərgisi keçirilən Frankfurt kitab sərgisinin qonaq ölkəsidir. 

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

NSAC_gay_men
.

Homoseksuallıq və homofobiya. Made in Europa

01 Mart 2021
Kak-vse-1-1024x717
.

İnkubatordan çıxmışlar. “Sürü psixologiyası” nə üçün zərurətdir?

28 Fevral 2021
_117157217_sevilatakiiyeva
.

Bakirə intiharlar

27 Fevral 2021
172660_1fxvzwseap
Kültür

Sarabskinin döyülməklikləri

27 Fevral 2021
1308428334_993221_41
.

Xocalı qətliamı haqqında hər şey

26 Fevral 2021
Qaralar üçün İsrail
.

Qaralar üçün İsrail

26 Fevral 2021

Redaktorun seçimi

Niderland antitellərin müjdəsini verdi

Kəpənəklər öləcək

Məsud Aşina: “Gələcəyimizi qururuq”

Alkoqol – qədərində içmək bacarığı və genlər

Ağlamayana pəpə yoxdur

Gürcüstan və Ukraynadan Avropada sığınacaq istəyənlərin sayı artıb

Romantikadan uzaq adamlar

Putinin 10 məğlubiyyəti

Homo. “Erectus”dan “sapiens”ə

İnfarkt sizdən uzaq olsun

Mehman və qaloşlu adam haqqında

Bizim ağsaqqallar

Fuko: Məhbəsin yaranışı mövzusunda analiz

Çingiz Mehdipur: “Şah zamanında Azərbaycan musiqisinə icazə verilmirdi”

Müasir incəsənət niyə belə anlaşılmazdır?

Abbas Atilay – Futbolsuz ölkənin final macərası

“Qıraxdın” iqtisadiyyatı

Çörəyi dizində Ermənistan

Amerikanın Lermontovu

Nitsşenin “Güc Arzusu”, Dekadensiya, İmmoralizm və Nihilizm

Müharibə rəngi alan buqələmunlarımız

I Dünya Müharibəsi: səbəbləri və nəticələri

Avropanın tərk edilmiş məkanları

Tarixin dolambacları

Kişi alimlərin özünüreklam məharəti

Pandemiya və minimalizm

Həqiqəti görmək niyə çətindir?

Tanrıların gündəlik həyatı

Liberalların çirkin siması

“Müəyyən qədər” maliyyə sabitliyi

Dövlət yazıçıya niyə pul verməlidir?

Günel Mövlud Günel Mövlud
., Kültür
09 Oktyabr 2019

Ötən ay romanımı təqdim etdiyim nəşriyyata dəvət edilmişdim. Naşir əsərin ilk versiyasında elədiyi qeydləri, təklifləri müzakirə etmək üçün çağırmışdı məni. Məlum oldu ki, bu olduqca xoş insan təəssüratı bağışlayan adam bizim regionun mentalitetinə, ənənələrinə, ümumiyyətlə Qafqaz, Asiya, Şərq mədəniyyətinə yaxşı bələd adamdır. Bu başa düşülən idi, çünki indiyə qədər İran, Türkiyə, Çeçenistan və s. kimi ölkələrdən onlarla kitab nəşr edib, müəlliflərlə ünsiyyətdə olub. Söz gəldi, adam mənə bir hadisə danışdı. Şokundan hələ də ayıla bilmədiyim bu söhbəti istəyərdim kitab işi ilə maraqlanan hər kəs oxusun.

Bir neçə il əvvəl Çeçenistandan bir yazıçı bu naşirə bir romanın əlyazmasını (Norveçdə ilkin elektron vairanta da manus, yəni əlyazma deyirlər) göndərir. Çeçen dilində. Norveçdə yaşayan bu yazar çox pis bildiyi norveç dilində email yazır ki, bu əsəri sizə göndərirəm, amma bilmirəm necə oxuyacaqsınız, təxminən filan şeydən bəhs edir. 

Naşir təbii ki, çeçen dilində romanı oxuyacaq halda deyil. Normal nəşriyyat belə bir əlyazmanı açmadan zibil qutusuna göndərə bilərdi. Amma naşir çeçen dilini də, norveç dilini də bilən bir adam axtarışına çıxır və Osloda yaşayan bir çeçen yazıçı tapır. Ona əlyazmanı göndərir və xahiş edir ki, qonorar qarşılığında əsəri oxuyub, sinopsisini yazsın və belə bir əsərin nəşrə layiq olub-olmadığına dair rəy versin. 

İkinci çeçen yazıçının rəyi belə olur ki, romanı çap etməyə dəyər. Nəşriyyat əsəri əvvəl rus dilinə çevirtdirir, çünki çeçen dilindən ingilis ya norveç dilinə birbaşa tərcümə edə biləcək adam tapılmır. Sonra roman ruscadan norveç dilinə tərcümə edilir. Nəticədə roman çap edilir, nəşriyyat tərcüməçilərin və müəllifin qonorarlarını Norveç standartları ilə ödəyir və romanın reklamını da edib, satmağa başlayır. Bu il eyni metodla eyni müəllifin artıq dördüncü romanı nəşr edilib. 

Naşir bütün bunları mənə danışarkən, heyrətdən gözlərim dörd oldu. Çünki ən balaca romanın tərcüməsi buranın standartları ilə 10-15 min avrodur. Müəllifin də qonorarını ikiqat hesablasaq, deməli nəşriyyat bir romanın ərsəyə gəlməsinə kağız, işıq, personal xərclərini hesaba almamaqla artıq 60 min avro pul ödəyib. Bəs, bir kitab bu qədər gəlir gətirə bilirmi?

Bu suala naşirin cavabı bu oldu ki, əlbəttə yox. Təbii, elə əsərlər ola bilir ki, daha çox da gətirər, amma biz kitab buraxanda həmişə riskləri nəzərə alırıq, nəşr etdiyimiz hər 100 kitabdan bəlkə də 3-nə qoyulan xərc özünü doğruldur. Bəs, onda nəşriyyat necə ayaqda qalır? Hardan pul tapıb, bu qədər xərci ödəyir. Cavab belə oldu ki, biz hər kitabın tərcüməsi, müəllifin honorarı üçün dövlətin müxtəlif ədəbiyyat fondlarından, mədəniyyət konsulu deyilən qurumdan dəstək alırıq. Əsər barədə məlumat verir, niyə dərc etmək istədiyimizi əsaslandırırıq, onlar da xərci qarşılayır. Yoxsa, təbii ki, iflas edərik.

Bu söhbətdən sonra uzun müddət özümə gələ bilmədim. Daha doğrusu, demək olar ki, aydınlandım. Bu hadisə “dövlət yazıçını necə dəstəkləməlidir?” sualına o qədər sərrast cavab idi ki, artıq tam başa düşürdüm ki, biz, azərbaycanlı yazarlar olaraq, niyə belə yetimik. 

Bizdə kitaba, ədəbiyyata, yazıçıya dövlətin dəstəyi deyiləndə, fərdi təqaüdlər, fəxri adlar, şəxsən yazıçının əlinə verilən (allah bəlamı versin) imkanlar nəzərdə tutulur. Dövlət yazıçını dəstəkləməlidir deyiləndə, bizə elə gəlir ki, dövlət yazıçını kabinetə çağırıb, ona ev, bağ, maşın, təqaüd verməlidir, yazıçı da bunun qarşılığında qələmini süngüyə çevirməlidir. Halbuki, modern ölkələrdə dövlətin kitaba, ədəbiyyata dəstəyi necə də sivildir. Hər şey sistemləşdirilib, hər şey institutlaşdırılıb. Yazıçı ilə dövlətin birbaşa heç bir təması yoxdur. Hətta nəşriyyatın belə, təması yoxdur. Yazıçı nəşriyyatla əlaqə qurur, nəşriyyat mədəniyyət fondları ilə, fondlar dövlətlə. 

Bu hal həm ədəbiyyatın ayaqda qalmasına xidmət edir, ölkədə ədəbi proses var gücü ilə hərəkətdə olur, festivallar, ədəbiyyat gecələri keçirilir, kitablar nəşr edilir, həm də yazıçı gedib dövlətdən özünə ev, maşın, unitaz istəmir, kitablarından gələn gəlir imkan verir ki, o layiqli həyat sürsün. Nəticədə dövlət yazıçını həm dəstəkləyir, həm də boynuna minnət qoymur. Yazıçı burda şərti addır, onun yerinə aktyor, rejissor, rəssam, musiqiçi də ola bilərdi, oxşar sistemlər, institutlar bütün mədəniyyət sahələrində var.

Norveç bu il dünyanın ən böyük kitab sərgisi keçirilən Frankfurt kitab sərgisinin qonaq ölkəsidir. 

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

NSAC_gay_men
.

Homoseksuallıq və homofobiya. Made in Europa

01 Mart 2021
Kak-vse-1-1024x717
.

İnkubatordan çıxmışlar. “Sürü psixologiyası” nə üçün zərurətdir?

28 Fevral 2021
_117157217_sevilatakiiyeva
.

Bakirə intiharlar

27 Fevral 2021
172660_1fxvzwseap
Kültür

Sarabskinin döyülməklikləri

27 Fevral 2021
1308428334_993221_41
.

Xocalı qətliamı haqqında hər şey

26 Fevral 2021
Qaralar üçün İsrail
.

Qaralar üçün İsrail

26 Fevral 2021
Facebook Youtube Instagram Twitter

az-ag

Dünya azərbaycanlılarının intellektual platformasıdır. Qayəmiz, harada yaşamasından asılı olmayaraq, azərbaycanlılar arasında dünyəvi ideyaları, yüksək zövqü, tənqidi düşüncəni yaymaq və dəstəkləməkdir.

 

 

Bölmələr

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
  • Artlogos

Redaksiya

Təsisçi: Prof. Məsud Aşina

Baş redaktor: Ələkbər Əliyev

Şef redaktor: Elmir Mirzəyev

Redaktor: Aygün Aslanlı, Sevda Sultanova

Texniki direktor: Camal Əli

İncəsənət: Emin Əliyev

Elm: Hacı Hacıyev

Tarix: Tural Həmid

İqtisadiyyat: Dünya Sakit

Foto: Abbas Atilay

Qrafika: Gündüz Ağayev

Dizayn: Sahil Qənbərli

Tərcüməçilər: Rəvan Quluzadə, Fəxri Qocayev

azlogos.eu / azlogos.az / azlogos.ru
Dizayn və icra: Azlogos & JmlStudio /
E-mail: redaksiya@azlogos.eu

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Video
  • Dizayn
  • Foto-qrafika
  • Kimlər var
  • Bizi tanı
  • TV
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Səhv və ya qeyri dəqiq məlumatı bildir

Göndər Cancel