Azlogos
  • Qaydalar
  • Kimlər var

Daşaltı əməliyyatı (1992) Xankəndinin (Kərkicahanın) işğalı (1992) Toksik pozitivlik Andrey Tarkovski pafosu və yaxud kinonun Xlestakovu Doğum evinin həyətində məni və itim Mumunu narahat edən ağır suallar barəsində Şeytan ayələri
  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör
Azlogos
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Sülhə və sevgiyə susamışlar

Sevda Sultanova Sevda Sultanova
., Mövqe
18 İyul 2020

Abel Ferraranın “Pis leytenant” filmində rahibə bir neçə nəfərin cinsi təcavüzünə məruz qalaraq ağır şok yaşayır. Bununla belə o, polisə təcavüzkarlardan şikayət etmir, əksinə onlar üçün dua oxuyur. Qadın xristianlıq dəyərlərindən baxaraq düşünür ki, cinayəti tördənlər iztirab çəkənlərdir, onların zorakılıq etməyə ehtiyacı vardı və o, qurban rolunu oynayaraq bu ehtiyacı ödəyib.

Cəbhə bölgəsində baş verənlərlə bağlı yerli pasifistlərin mövqeyi cinayətkarların cəzasızlığını təmin edən rahibənin pozisiyası ilə eynidir. Düzdür, rejissorun provokativ radikallğının kontekstinin bəraəti var: o, rahibənin davranışını – finala doğru vicdanı oyanan polisin korrupsiyasına, sinizminə qarşı qoymaqla onu (yəni polisi) cəzalanıdırır, “soyuq duş”a salır. Bizim pasifistlərin zorakılığa sülh çağırışlarının isə əsaslandırılmış bəraəti yoxdur.

Onda illərdir sağlamlığını və həyatını təhlükəyə atıb (həbsdə həyatını itirən siyasi məhbus Faina Kurqanovanı xatırlayaq) siyasi baxışlarına görə təqib olunan, insan haqları, demokratiya uğrunda ardıcıl mübarizə aparan adamları susmağa səsləyin. Yaxud dinc dövrdə iki yaşlı uşağın (2017-ci ilin iyulunda Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən qətlə yetirilən Zəhra Quliyevanı nəzərdə tuturam) qətlinə sülh nəğmələri ilə cavab verin.

İstənilən müharibə əlbəttə ki, faciədir. Amma Amerikanın Vyetnama soxulmasını pisləyən amerikalı pasifistlə müharibəyə zorən cəlb olunmuş, ərazi, qadın, uşaq, mülkiyyət, təhsil və s. hüquqları pozulan pasifist azərbaycanlının statusu eyni deyil.

Etirazın yalnız o hissəsini dəstəkləyirəm ki, məktəb partası arxasından qalxan, hərbi təcrübəsi olmayan gənc ön cəbhəyə göndərilməməlidir. Stabil müharibə vəziyyəti peşəkar hərbçilərin, həmçinin, ön cəbhədə olmaq istəyən könüllülərin işi olmalıdır və nəticəsiz, hansısa maraqları ifadə edən epizodik döyüşlər əsgərlərimizin həyatını almamalıdır.

1990-ci illər müharibəsində döyüşmək istəməyən, cəbhədən qaçan əsgərlərimiz vardı. Onların heç birini qınamıram və döyüşmək istəməyənlərin cəbhəyə aparılmasının tərəfdarı deyiləm. Yeri gəlmişkən, Çingiz Rəsulzadənin “Kuklalar” filminin final səhnələrində yeniyetmələrdən biri cəbhədə yoldaşları hücuma keçən zaman səngərdə qorxu və dəhşət içərisində başını əlləri arasına alaraq ağlayır. Bu səhnəyə görə, kino məmurları rejissora irad tutmuşdu ki, Azərbaycan əsgəri ağlaya bilməz.

Əsgər monstr yox, insandır. O, ağlaya da, qorxa da, tərəddüd də edə bilər. Xüsusən, birdən-birə müharibənin ağuşuna atılmış yeniyetmə. Yəni hamıdan eyni cəsarətin gözlənilməsi və tələb olunması absurddur.

Orduya dəstək aksiyası keçirən, müharibə çağırışı edən insanların hisslərini yalnız “qana susamaq” kimi dəyərləndirmək də gerçəkliyə səthi yanaşmadır. Qarabağ mənim üçün toxunulmaz məsələdir. Yeniyetməliyimin müharibə dövrünə təsadüfü, ailəmizin müharibədən itkiylə çıxması, xüsusən, 1992-93 döyüşçülərinin həyat hekayələrini araşdırmağım mövqeyimdə böyük rol oynayıb.

Qarabağ müharibəsindən keyfiyyətli sənədli filmlər çəkən Nizami Abbas peşəkar opterator, rejissordur, VQİK-in məzunudur. O, 1988-ci il Meydan hərəkatının, Qarabağ müharibəsinin xronikasını yaradıcılarındandır, arxivində unikal müharibə kadrları, süjetləri var. N.Abbas ənənəvi təbliğat, plakat filmləri çəkmir, təhkiyəsini formal qurmur, əldə olan material emosional təcrübəsinin, təsvirin və mətnin uğurlu montaj həlli sayəsində kinodramaturgiyaya çevrilir: “Batalyon”, “İlk komandir”, “Pəhləvan komandir” və s.

Bu filmlərdən öyrənirik ki, artıq həyatda olmayan qəhrəmanlar da, yaşayan veteran döyüşçülər də (bəzi yazılarımla bağlı müharibə veteranlarıyla ünsiyyətdə olurdum) müharibədə iştiraka emosiyaları ilə yanaşı rasional düşüncəylə qərar veriblər, ölümlərinə psixoloji hazır olublar.

Yusif Mirzəyev 1990-cı illərin əvvəllərində Bakıda sahibkarlıqla məşğul idi, obyektlərini ataraq, təklif olunan müxtəlif vəzifələrdən imtina edərək müharibəyə gedib və Ağdərədə düşdüyü mühasirədə həlak olub. O, hər an əsir düşəcəyini nəzərə alaraq ehtiyada özünü öldürməsi üçün son güllə saxlayırdı.

Tümendə baş mühəndis vəzifəsini atan, Ağdərədə itkin düşmüş kəşfiyyatçı Cəlal Rüstəmovun youtube-də fövqəladə səmimiyyətlə danışdığı təsirli kadrlar var: “Birinci dəfə döyüşə gedəndə iki yaşlı balaca oğlum Elçin mənə elə baxırdı ki… Ona dedim ki, Elçin, mən gedirəm sənin azadlığın üçün. Əgər qayıtmasam, bil ki, sənin azadlığında bizim şəhidlərin payı var. Həmin o payımızla yaşa”. Oğlu Elçin atasının döyüşdüyü Tərtərdə xidmət edib və könüllü oranı seçib: “Elə anlar olur ki, atamı müharibəyə getdiyi üçün qınamışam. Amma aprel hadisələri olanda hərbi komissarlığa könüllü getdim yazıldım. Elə hisslər var ki, idarəolunmazdır. Onun qarşısında acizsən”.

Sovet dönəmində yüksək vəzifələrdə işləmiş Elman Hüseynov rahatlıqla karyeranı seçə bilərdi. O isə döyüşməyi seçir, Tərtərdə ilk batalyon komandirlərindən biri olur və Vəng yüksəkliyi uğrunda həyatını itirir.

Onlarla belə nümunə sadalayaram.

Həyatları bahasına ərazini, mülki insanları zorakılıqlardan qorumaq bu adamların könüllü seçimiydi. İndi liberalizm, solçuluq, internasionalizm, kosmopolitizm və s. izmlərdən, “qana susamaq” kimi dəyərləndirmələrdən rahat danışmağı onlara borclusunuz. Mənim üçün itirilmiş torpaqlar daha çox həyatını özgə həyatlarına qurban verən bu insanlarla dəyərlidir. Son günlərdə insanların coşqusunu stimullaşdıran da ən çox general Polad Həşimovun itkisi idi. Və necə bir generalın? Yüksək dəyərləri olan, rüşvət almayan, təmənnasız, əsgərinin qayğısına qalan birinin. Keyfiyyətli insanların ölümü adətən duyğulara dərin toxunur. Bu itkiylə, ədalətsizliklə barışa bilməməyin, qisasın, məğlubiyyəti yenməməyin təhsillə, intellektlə əlaqəsi yoxdur, adi insan hissləridir. Sıravi insan nifrəti sevgiylə qucaqlayan İsa Məsih deyil.

Heç pasifistlərin də çoxu sevgi saçmır, sosial şəbəkələrdəki statusları nifrət, aqressiya püskürür. Və natamam İsa Məsihlərin sülh çağırışlarının hansısa qatında İuda qeyri-səmimiyyəti sezilir.

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

426483665_0_109_1960_1212_1920x0_80_0_0_d8b01a5e17123799826b9e849a39517f
.

Daşaltı əməliyyatı (1992)

30 Yanvar 2023
panorama_goroda_1
.

Xankəndinin (Kərkicahanın) işğalı (1992)

22 Yanvar 2023
IiT-Avoiding-Toxic-Positivity-1
.

Toksik pozitivlik

16 Yanvar 2023
xE8E16Rud2TJ4JQo0DgCsxyiAVx76n_original
.

Andrey Tarkovski pafosu və yaxud kinonun Xlestakovu

16 Yanvar 2023
1599470667858_8S3E56PN
.

Doğum evinin həyətində məni və itim Mumunu narahat edən ağır suallar barəsində

30 Dekabr 2022
IMG-20221228-WA0082
.

Şeytan ayələri

30 Dekabr 2022

Redaktorun seçimi

Fuad İbrahimovun Varşava zəfəri

“Marmara Forum” ticarət mərkəzində uşaq oyun meydançası

Mənlik və bizlik olmayanlar

Üç xanəndənin taleyi

Azərbaycan teatrının “covid-drama”sı

Rəqəmsal konslager

“Saçlarımı kəsdirməyə bərbərin evinə getdim”

Zamanın ilk ölçüsü, Ay təqvimi və aybaşı – 13 rəqəminin sirri

Məşhur aktyorumuzun paltar oğurluğu və çətin seçimi…

Mələyin uçuş sürətinin ölçülməsi

Qaralar üçün İsrail

Əzilən qadınlar diyarı

Bayrağımızın rəngləri

Virusun gündəliyi: pul yoxsa sağlamlıq?

At gücü

Kütlə istəklərinin ifadəçiləri

Deyingənlik – ümummilli depressiya

Dialoq mədəniyyəti

Azərbaycan müəllimi müqəddəsdir?

Şəmkirli azərbaycanlının İsveçrədə kibertəhlükəsizlik Mərkəzi

100 illik Cümhuriyyət – zərurət, yoxsa təsadüf? – 2 hissə

Biz sivilizasiyaya tüpürmüşük

Bolşevik işğalı – 100

Cambridge Casus Toru və Kim Philby

Aydınlanma yollarında

Hacı Xanməmmədovun ecazkar səs palitrası

«Qanun»dan kənar tərcümələr

Seymur Baycanın yeni kitabı nəşr olunub

İxtisar olunası epizoddan ötrü huşunu itirən rejissor – Stalinin kinomanlığı

Müşfiq haqqında donoslar – 1

Sülhə və sevgiyə susamışlar

Sevda Sultanova Sevda Sultanova
., Mövqe
18 İyul 2020

Abel Ferraranın “Pis leytenant” filmində rahibə bir neçə nəfərin cinsi təcavüzünə məruz qalaraq ağır şok yaşayır. Bununla belə o, polisə təcavüzkarlardan şikayət etmir, əksinə onlar üçün dua oxuyur. Qadın xristianlıq dəyərlərindən baxaraq düşünür ki, cinayəti tördənlər iztirab çəkənlərdir, onların zorakılıq etməyə ehtiyacı vardı və o, qurban rolunu oynayaraq bu ehtiyacı ödəyib.

Cəbhə bölgəsində baş verənlərlə bağlı yerli pasifistlərin mövqeyi cinayətkarların cəzasızlığını təmin edən rahibənin pozisiyası ilə eynidir. Düzdür, rejissorun provokativ radikallğının kontekstinin bəraəti var: o, rahibənin davranışını – finala doğru vicdanı oyanan polisin korrupsiyasına, sinizminə qarşı qoymaqla onu (yəni polisi) cəzalanıdırır, “soyuq duş”a salır. Bizim pasifistlərin zorakılığa sülh çağırışlarının isə əsaslandırılmış bəraəti yoxdur.

Onda illərdir sağlamlığını və həyatını təhlükəyə atıb (həbsdə həyatını itirən siyasi məhbus Faina Kurqanovanı xatırlayaq) siyasi baxışlarına görə təqib olunan, insan haqları, demokratiya uğrunda ardıcıl mübarizə aparan adamları susmağa səsləyin. Yaxud dinc dövrdə iki yaşlı uşağın (2017-ci ilin iyulunda Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən qətlə yetirilən Zəhra Quliyevanı nəzərdə tuturam) qətlinə sülh nəğmələri ilə cavab verin.

İstənilən müharibə əlbəttə ki, faciədir. Amma Amerikanın Vyetnama soxulmasını pisləyən amerikalı pasifistlə müharibəyə zorən cəlb olunmuş, ərazi, qadın, uşaq, mülkiyyət, təhsil və s. hüquqları pozulan pasifist azərbaycanlının statusu eyni deyil.

Etirazın yalnız o hissəsini dəstəkləyirəm ki, məktəb partası arxasından qalxan, hərbi təcrübəsi olmayan gənc ön cəbhəyə göndərilməməlidir. Stabil müharibə vəziyyəti peşəkar hərbçilərin, həmçinin, ön cəbhədə olmaq istəyən könüllülərin işi olmalıdır və nəticəsiz, hansısa maraqları ifadə edən epizodik döyüşlər əsgərlərimizin həyatını almamalıdır.

1990-ci illər müharibəsində döyüşmək istəməyən, cəbhədən qaçan əsgərlərimiz vardı. Onların heç birini qınamıram və döyüşmək istəməyənlərin cəbhəyə aparılmasının tərəfdarı deyiləm. Yeri gəlmişkən, Çingiz Rəsulzadənin “Kuklalar” filminin final səhnələrində yeniyetmələrdən biri cəbhədə yoldaşları hücuma keçən zaman səngərdə qorxu və dəhşət içərisində başını əlləri arasına alaraq ağlayır. Bu səhnəyə görə, kino məmurları rejissora irad tutmuşdu ki, Azərbaycan əsgəri ağlaya bilməz.

Əsgər monstr yox, insandır. O, ağlaya da, qorxa da, tərəddüd də edə bilər. Xüsusən, birdən-birə müharibənin ağuşuna atılmış yeniyetmə. Yəni hamıdan eyni cəsarətin gözlənilməsi və tələb olunması absurddur.

Orduya dəstək aksiyası keçirən, müharibə çağırışı edən insanların hisslərini yalnız “qana susamaq” kimi dəyərləndirmək də gerçəkliyə səthi yanaşmadır. Qarabağ mənim üçün toxunulmaz məsələdir. Yeniyetməliyimin müharibə dövrünə təsadüfü, ailəmizin müharibədən itkiylə çıxması, xüsusən, 1992-93 döyüşçülərinin həyat hekayələrini araşdırmağım mövqeyimdə böyük rol oynayıb.

Qarabağ müharibəsindən keyfiyyətli sənədli filmlər çəkən Nizami Abbas peşəkar opterator, rejissordur, VQİK-in məzunudur. O, 1988-ci il Meydan hərəkatının, Qarabağ müharibəsinin xronikasını yaradıcılarındandır, arxivində unikal müharibə kadrları, süjetləri var. N.Abbas ənənəvi təbliğat, plakat filmləri çəkmir, təhkiyəsini formal qurmur, əldə olan material emosional təcrübəsinin, təsvirin və mətnin uğurlu montaj həlli sayəsində kinodramaturgiyaya çevrilir: “Batalyon”, “İlk komandir”, “Pəhləvan komandir” və s.

Bu filmlərdən öyrənirik ki, artıq həyatda olmayan qəhrəmanlar da, yaşayan veteran döyüşçülər də (bəzi yazılarımla bağlı müharibə veteranlarıyla ünsiyyətdə olurdum) müharibədə iştiraka emosiyaları ilə yanaşı rasional düşüncəylə qərar veriblər, ölümlərinə psixoloji hazır olublar.

Yusif Mirzəyev 1990-cı illərin əvvəllərində Bakıda sahibkarlıqla məşğul idi, obyektlərini ataraq, təklif olunan müxtəlif vəzifələrdən imtina edərək müharibəyə gedib və Ağdərədə düşdüyü mühasirədə həlak olub. O, hər an əsir düşəcəyini nəzərə alaraq ehtiyada özünü öldürməsi üçün son güllə saxlayırdı.

Tümendə baş mühəndis vəzifəsini atan, Ağdərədə itkin düşmüş kəşfiyyatçı Cəlal Rüstəmovun youtube-də fövqəladə səmimiyyətlə danışdığı təsirli kadrlar var: “Birinci dəfə döyüşə gedəndə iki yaşlı balaca oğlum Elçin mənə elə baxırdı ki… Ona dedim ki, Elçin, mən gedirəm sənin azadlığın üçün. Əgər qayıtmasam, bil ki, sənin azadlığında bizim şəhidlərin payı var. Həmin o payımızla yaşa”. Oğlu Elçin atasının döyüşdüyü Tərtərdə xidmət edib və könüllü oranı seçib: “Elə anlar olur ki, atamı müharibəyə getdiyi üçün qınamışam. Amma aprel hadisələri olanda hərbi komissarlığa könüllü getdim yazıldım. Elə hisslər var ki, idarəolunmazdır. Onun qarşısında acizsən”.

Sovet dönəmində yüksək vəzifələrdə işləmiş Elman Hüseynov rahatlıqla karyeranı seçə bilərdi. O isə döyüşməyi seçir, Tərtərdə ilk batalyon komandirlərindən biri olur və Vəng yüksəkliyi uğrunda həyatını itirir.

Onlarla belə nümunə sadalayaram.

Həyatları bahasına ərazini, mülki insanları zorakılıqlardan qorumaq bu adamların könüllü seçimiydi. İndi liberalizm, solçuluq, internasionalizm, kosmopolitizm və s. izmlərdən, “qana susamaq” kimi dəyərləndirmələrdən rahat danışmağı onlara borclusunuz. Mənim üçün itirilmiş torpaqlar daha çox həyatını özgə həyatlarına qurban verən bu insanlarla dəyərlidir. Son günlərdə insanların coşqusunu stimullaşdıran da ən çox general Polad Həşimovun itkisi idi. Və necə bir generalın? Yüksək dəyərləri olan, rüşvət almayan, təmənnasız, əsgərinin qayğısına qalan birinin. Keyfiyyətli insanların ölümü adətən duyğulara dərin toxunur. Bu itkiylə, ədalətsizliklə barışa bilməməyin, qisasın, məğlubiyyəti yenməməyin təhsillə, intellektlə əlaqəsi yoxdur, adi insan hissləridir. Sıravi insan nifrəti sevgiylə qucaqlayan İsa Məsih deyil.

Heç pasifistlərin də çoxu sevgi saçmır, sosial şəbəkələrdəki statusları nifrət, aqressiya püskürür. Və natamam İsa Məsihlərin sülh çağırışlarının hansısa qatında İuda qeyri-səmimiyyəti sezilir.

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

426483665_0_109_1960_1212_1920x0_80_0_0_d8b01a5e17123799826b9e849a39517f
.

Daşaltı əməliyyatı (1992)

30 Yanvar 2023
panorama_goroda_1
.

Xankəndinin (Kərkicahanın) işğalı (1992)

22 Yanvar 2023
IiT-Avoiding-Toxic-Positivity-1
.

Toksik pozitivlik

16 Yanvar 2023
xE8E16Rud2TJ4JQo0DgCsxyiAVx76n_original
.

Andrey Tarkovski pafosu və yaxud kinonun Xlestakovu

16 Yanvar 2023
1599470667858_8S3E56PN
.

Doğum evinin həyətində məni və itim Mumunu narahat edən ağır suallar barəsində

30 Dekabr 2022
IMG-20221228-WA0082
.

Şeytan ayələri

30 Dekabr 2022
Facebook Youtube Instagram Twitter Telegram

az

Dünya azərbaycanlılarının intellektual platformasıdır. Qayəmiz, harada yaşamasından asılı olmayaraq, azərbaycanlılar arasında dünyəvi ideyaları, yüksək zövqü, tənqidi düşüncəni yaymaq və dəstəkləməkdir.

 

 

Bölmələr

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
7dce91c5fe34bb353d8aa1ad47ab89c1

Dizayn və icra: Arcod Technology /
E-mail: redaksiya@azlogos.eu

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Video
  • Dizayn
  • Foto-qrafika
  • Kimlər var
  • Bizi tanı
  • TV
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Səhv və ya qeyri dəqiq məlumatı bildir

Göndər Cancel