Azlogos
  • Kimlər var
  • Bizi tanı

Aygün Aslanlı: "Sevda Sultanova baş ifritədir" Mərkəzi Bankın yeni binası Tənqid trendi “Stansiya” - Oasys AXC dövründə Azərbaycan siyasi sisteminə xarici təsirlər: neft amili Ara Papyan: "Azərbaycan xərcləri bizə yükləyəcək"
  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör
Azlogos
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Nənələrin müdrikliyi

T. A. T. A.
., Köhnələrdən, Sərbəst
24 Avqust 2019

Bu gün kimi yadımdadır – 1994-cü ilin yayında, xalamın bağında istirahət edirdik. Unudulmaz, xatirəsi əziz nənəmiz N. nənə də, bizimlə idi.

Bağ – qonaq xoşlayır; gecənin dərinliyinə qədər oturmağı, deyib-gülməyi, yeyib-içməyi tələb edir. Təəccüblü deyil ki, hər axşam yan-yörədən kimlərsə qapımızı döyürdü. Şəhərdən gələnlər də olurdu.

Daimi, gündəlik qonağımız isə, qonşuluqdakı gənc (25-27 yaşlarında) üç uşaqlı, boşanmış, şən, çoxdanışan qadın idi. Bugünün leksikonu ilə «pozitiv qız». Tez-tez bizə baş çəkirdi, çox otururdu, çox danışırdı, əsasən də uğursuz evliliyi və yeni dostu haqqında danışmağı xoşlayırdı. Ən çox nənəmlə danışırdı, nənəm ona diqqətlə qulaq asmağı bacarırdı.

Beləliklə, uzun yay gecələrimiz nənəmə danışılan, nənəmin də maraqla dinlədiyi «əclaf ər» haqda qəmli hekayətlərlə keçirdi. Qadının əri şərrin, şovinizmin və əxlaqsızlığın mücəssiməsi olubmuş. Təzəsi isə mələk imiş – mehriban, rəhmdil, ehtiraslı; qadınına layiqli ər, uşaqlarına qayğıkeş ata olacaq əsl kişi kimi, kişi.

Bu etiraflar hardasa bir həftə davam etdi, nənəm də hər gün qadına bol-bol xoşbəxtlik, səadət arzuladı və zərrə qədər azalmayan maraqla, necə deyərlər könül qulağı ilə qadının danışdıqlarını dinlədi.

Qadın şəhərə qayıdan gün nənəm, peyğəmbəranə bir söz dedi: «Mən ölü, siz diri, o bunu almayacaq».

Elə də oldu. Bütün romantika, ümidlər, sevgi-məhəbbət iki ayın içində getdi işinin dalınca. Ümumiyyətlə, bizim Don Juan evli çıxdı. Geridə ikinci dəfə sınmış ürək, ağlamaqdan şişmiş gözlər qaldı.

Amma mənim nənəm, onu diqqətlə dinləmişdi, uğurlar diləmişdi, amma öz bildiyini də bilmiş, düşündüyünü düşünmüş, inandığına inanmışdı.  

***

Başqa bir əhvalat isə, bir il öncəsinə – məşum 1993-ə aiddir.

Günlərin bir günü atam, özünə xas avantürizmlə, hardansa küçədən iki əfqan tələbəni – qız və oğlanı – dartıb evə gətirdi. Nənəm də həmin günlərdə bizdə qalırdı. Atam bu əfqanlıları əyləşdirdi yuxarı başa, bir dəqiqənin içində onlarla dostlaşdı, doğmalaşdı və qətiyyətlə bildirdi ki, onlara himayə, kömək lazımdır, canım sənə desin, qoy bir müddət bizdə yaşasınlar, qalmağa yerləri yoxdu. Bütün fitri skepsisinə baxmayaraq, anam da nə əcəbsə atama inandı və əfqanlılara qarşı isindi, doğmalaşdı.

Nənəm isə… nənəm birinci saniyədən onların favoriti olmuşdu. «Nənəmiz, nənəmiz» deyib, arvadın əllərini öpməkdən ötrü həlak idilər. Yazıq nənəm, heç öz uşaqlarından, nəvələrindən belə bir şey görməmişdi (Azərbaycanda əl öpülməməsi, azərbaycan xalqının böyük tarixi nailiyyətidir, hər kim əl öpməyin bizdə yayılmasının qarşısını alıbsa, Allah ondan razı olsun). Əfqanlılar az qala nənəmin ayaqlarına qapanırdılar.

Adı Əminə olan əfqan qızın performansı çox yüksək səviyyədə icra olunmuşdu. Əminə, elə nənəmi görən kimi özünə əl qatmışdı ki, «yox, evdə ağbirçək qadın var, mən qısaqol, başı açıq gəzə bilmərəm, mənə bir yaylıq verin, başımı bağlayım. Bizdə ağbirçək yanında belə gəzmək olmaz». Sonra cumdu nənəmin üstünə ki, bağışla məni, bağışla nənə! Dəqiq xatırlamıram, bəlkə də ağlamışdı bir-iki damcı.

N. nənə gözlərimizdə ucalırdı. Bütün bu seremoniyalar fonunda nənəmiz artıq əsl qədim nəslin «xanım ağa»sına çevrilmişdi. Əfqanlıların, xüsusən Əminənin canfəşanlıqla ehtiram nümayiş etdirməsinə nəvaziş və azərbaycanlı nənəyə məxsus istiliklə cavab verirdi.

Bir gün isə, nənəm bizə dedi: «Bu Əminə var e, bu qəhbədi».

***

Nənəmiz bizi tez-tez şoka salan nənələrdən deyildi, amma bu dəfə şoka yox, şokun dibinə salmışdı. Onunla uzun-uzadı mübahisə etdik. Dedik ki, bəs bu qız səndən ötrü az qalsın pəncərədən tullanırdı bayıra, başını bağlayırdı, utanırdı səndən, əllərini yalayırdı, sən isə belə söz deyirsən.

Nənə gözlərini qıyıb bizə baxdı, baxdı, amma cavab vermədi.  

Gəl zaman, get zaman Əminə elə bir hərəkətə yol verdi ki, nənəmizin bizə yaşatdığı şok toya getməli oldu. Nənəmin onun haqqında verdiyi təyinatı Əminə nətəhər doğrultdusa, nətəhər doğrultdusa, mən ömrümdə bu sözün bu qədər yaraşdığı başqa bir Əminə, bir daha görmədim.

Bu hekayəni ona görə nəql etdim ki, hər cür xrestomatik dürüstlüyün, düzgünlüyün, prinsipiallığın, sterilliyin üzərində təcrübə və müdriklik adlı hakim var. Əslində nəyin necə, kimin nə olduğunu dəqiq bilən fövqəl mərtəbə. O, Allahın cızdığı qəza-qədərlə, tale ilə ziddiyyətdə deyil, əksinə – təsdiq edir dediyim həqiqəti.  

Həyatda özümü çox qınamışam, bu gün də qınayıram ki, çox zaman özümü «ağıllı» göstərməklə; kiminsə çox bariz, parlaq, gözəbatan doğruluğunu, təmizliyini, səmimiliyini, möminliyini, uğur kimi göstərdiklərini şübhə altına almaqla haqsızlıq edirəm. Sonra haqlı çıxınca da eqomun şişməsindən utanıram. Haqlı çıxmaq hər zaman sevinc yaşatmır, medalın obiri üzü də var.   

Əslində, sevinməyim haqlı çıxmağımdan, kiminsə fiaskosundan ötrü deyil.

Ona görə sevinirəm ki, ümumbəşəri təcrübə ilə təsbit olunmuş qanunlar işləyir və Tanrının insan barədə dedikləri – haqqdır.  

***

N. nənəm diqqətlə dinləyirdi, uğurlar diləyirdi, amma öz bildiyini də bilirdi, düşündüyünü düşünürdü, inandığına inanırdı.  

 

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Oxumağa dəyər

MyCollages (1)
.

Aygün Aslanlı: “Sevda Sultanova baş ifritədir”

18 Yanvar 2021
72bf790de768
.

Mərkəzi Bankın yeni binası

18 Yanvar 2021
567
.

Tənqid trendi

18 Yanvar 2021
Bildschirmfoto 2021-01-18 um 08.06.01
.

“Stansiya” – Oasys

18 Yanvar 2021
2a636268-88cf-4a6f-a877-1d503225bf6e_850
.

AXC dövründə Azərbaycan siyasi sisteminə xarici təsirlər: neft amili

17 Yanvar 2021
bff788fb822295cd80b2656d1b04af1d
.

Ara Papyan: “Azərbaycan xərcləri bizə yükləyəcək”

17 Yanvar 2021

Redaktorun seçimi

Tuata De Danann: Nəzarətdən çıxan siyasi sifariş

Qaraguruha qarşı Psevdointellektual söhbət

Ölümün təvazökar cazibəsi

İctimai sektor barədə

O söz gəlməz olaydı

50 il əvvəl basılan ayaq

Qırx üç dərəcə istilik

Fərid Mansurovun AFFA-da nə işi var?

Əbədi koronavirus

“Azərbaycansayağı” siyahıyaalma

Həyat adamı məyus edir, elə deyil?

Stalin: qısa bioqrafiya

Cafe de Flore filminin təhlili

İnkişafımıza ciddi şəkildə mane olan xəstəlik

Bakı Media Mərkəzi Nobel qardaşlarının Azərbaycandakı fəaliyyətinə həsr edilmiş film çəkib

İnsanı kiborqa çevirəcək texnologiya

Bəlğəmə həsrət küçələr

Təzə müdir

Bir maşın kubik və xalqın partiyası

Kinoya sevgilərlə

Azlogos-da Çe Gevara davası. Günel Mövlud Ələkbər Əliyevə qarşı

Çe Qevara: Fidelin sevimli cəlladı

Stalin Xəzər dənizini niyə qurutmaq istəyirdi?

Homoseksuallıq təkamül aləti kimi

Seymur Baycana açıq məktub

Feodal pərakəndəlikdən mütləqiyyətə

Maksim və Cavidin Fatih Terim olması

Əbdülhəmid Çolpandan bir parça

“İnsanların təkamül yolu ilə seçimi baş verir”

Aydınlanma yollarında

Nənələrin müdrikliyi

T. A. T. A.
., Köhnələrdən, Sərbəst
24 Avqust 2019

Bu gün kimi yadımdadır – 1994-cü ilin yayında, xalamın bağında istirahət edirdik. Unudulmaz, xatirəsi əziz nənəmiz N. nənə də, bizimlə idi.

Bağ – qonaq xoşlayır; gecənin dərinliyinə qədər oturmağı, deyib-gülməyi, yeyib-içməyi tələb edir. Təəccüblü deyil ki, hər axşam yan-yörədən kimlərsə qapımızı döyürdü. Şəhərdən gələnlər də olurdu.

Daimi, gündəlik qonağımız isə, qonşuluqdakı gənc (25-27 yaşlarında) üç uşaqlı, boşanmış, şən, çoxdanışan qadın idi. Bugünün leksikonu ilə «pozitiv qız». Tez-tez bizə baş çəkirdi, çox otururdu, çox danışırdı, əsasən də uğursuz evliliyi və yeni dostu haqqında danışmağı xoşlayırdı. Ən çox nənəmlə danışırdı, nənəm ona diqqətlə qulaq asmağı bacarırdı.

Beləliklə, uzun yay gecələrimiz nənəmə danışılan, nənəmin də maraqla dinlədiyi «əclaf ər» haqda qəmli hekayətlərlə keçirdi. Qadının əri şərrin, şovinizmin və əxlaqsızlığın mücəssiməsi olubmuş. Təzəsi isə mələk imiş – mehriban, rəhmdil, ehtiraslı; qadınına layiqli ər, uşaqlarına qayğıkeş ata olacaq əsl kişi kimi, kişi.

Bu etiraflar hardasa bir həftə davam etdi, nənəm də hər gün qadına bol-bol xoşbəxtlik, səadət arzuladı və zərrə qədər azalmayan maraqla, necə deyərlər könül qulağı ilə qadının danışdıqlarını dinlədi.

Qadın şəhərə qayıdan gün nənəm, peyğəmbəranə bir söz dedi: «Mən ölü, siz diri, o bunu almayacaq».

Elə də oldu. Bütün romantika, ümidlər, sevgi-məhəbbət iki ayın içində getdi işinin dalınca. Ümumiyyətlə, bizim Don Juan evli çıxdı. Geridə ikinci dəfə sınmış ürək, ağlamaqdan şişmiş gözlər qaldı.

Amma mənim nənəm, onu diqqətlə dinləmişdi, uğurlar diləmişdi, amma öz bildiyini də bilmiş, düşündüyünü düşünmüş, inandığına inanmışdı.  

***

Başqa bir əhvalat isə, bir il öncəsinə – məşum 1993-ə aiddir.

Günlərin bir günü atam, özünə xas avantürizmlə, hardansa küçədən iki əfqan tələbəni – qız və oğlanı – dartıb evə gətirdi. Nənəm də həmin günlərdə bizdə qalırdı. Atam bu əfqanlıları əyləşdirdi yuxarı başa, bir dəqiqənin içində onlarla dostlaşdı, doğmalaşdı və qətiyyətlə bildirdi ki, onlara himayə, kömək lazımdır, canım sənə desin, qoy bir müddət bizdə yaşasınlar, qalmağa yerləri yoxdu. Bütün fitri skepsisinə baxmayaraq, anam da nə əcəbsə atama inandı və əfqanlılara qarşı isindi, doğmalaşdı.

Nənəm isə… nənəm birinci saniyədən onların favoriti olmuşdu. «Nənəmiz, nənəmiz» deyib, arvadın əllərini öpməkdən ötrü həlak idilər. Yazıq nənəm, heç öz uşaqlarından, nəvələrindən belə bir şey görməmişdi (Azərbaycanda əl öpülməməsi, azərbaycan xalqının böyük tarixi nailiyyətidir, hər kim əl öpməyin bizdə yayılmasının qarşısını alıbsa, Allah ondan razı olsun). Əfqanlılar az qala nənəmin ayaqlarına qapanırdılar.

Adı Əminə olan əfqan qızın performansı çox yüksək səviyyədə icra olunmuşdu. Əminə, elə nənəmi görən kimi özünə əl qatmışdı ki, «yox, evdə ağbirçək qadın var, mən qısaqol, başı açıq gəzə bilmərəm, mənə bir yaylıq verin, başımı bağlayım. Bizdə ağbirçək yanında belə gəzmək olmaz». Sonra cumdu nənəmin üstünə ki, bağışla məni, bağışla nənə! Dəqiq xatırlamıram, bəlkə də ağlamışdı bir-iki damcı.

N. nənə gözlərimizdə ucalırdı. Bütün bu seremoniyalar fonunda nənəmiz artıq əsl qədim nəslin «xanım ağa»sına çevrilmişdi. Əfqanlıların, xüsusən Əminənin canfəşanlıqla ehtiram nümayiş etdirməsinə nəvaziş və azərbaycanlı nənəyə məxsus istiliklə cavab verirdi.

Bir gün isə, nənəm bizə dedi: «Bu Əminə var e, bu qəhbədi».

***

Nənəmiz bizi tez-tez şoka salan nənələrdən deyildi, amma bu dəfə şoka yox, şokun dibinə salmışdı. Onunla uzun-uzadı mübahisə etdik. Dedik ki, bəs bu qız səndən ötrü az qalsın pəncərədən tullanırdı bayıra, başını bağlayırdı, utanırdı səndən, əllərini yalayırdı, sən isə belə söz deyirsən.

Nənə gözlərini qıyıb bizə baxdı, baxdı, amma cavab vermədi.  

Gəl zaman, get zaman Əminə elə bir hərəkətə yol verdi ki, nənəmizin bizə yaşatdığı şok toya getməli oldu. Nənəmin onun haqqında verdiyi təyinatı Əminə nətəhər doğrultdusa, nətəhər doğrultdusa, mən ömrümdə bu sözün bu qədər yaraşdığı başqa bir Əminə, bir daha görmədim.

Bu hekayəni ona görə nəql etdim ki, hər cür xrestomatik dürüstlüyün, düzgünlüyün, prinsipiallığın, sterilliyin üzərində təcrübə və müdriklik adlı hakim var. Əslində nəyin necə, kimin nə olduğunu dəqiq bilən fövqəl mərtəbə. O, Allahın cızdığı qəza-qədərlə, tale ilə ziddiyyətdə deyil, əksinə – təsdiq edir dediyim həqiqəti.  

Həyatda özümü çox qınamışam, bu gün də qınayıram ki, çox zaman özümü «ağıllı» göstərməklə; kiminsə çox bariz, parlaq, gözəbatan doğruluğunu, təmizliyini, səmimiliyini, möminliyini, uğur kimi göstərdiklərini şübhə altına almaqla haqsızlıq edirəm. Sonra haqlı çıxınca da eqomun şişməsindən utanıram. Haqlı çıxmaq hər zaman sevinc yaşatmır, medalın obiri üzü də var.   

Əslində, sevinməyim haqlı çıxmağımdan, kiminsə fiaskosundan ötrü deyil.

Ona görə sevinirəm ki, ümumbəşəri təcrübə ilə təsbit olunmuş qanunlar işləyir və Tanrının insan barədə dedikləri – haqqdır.  

***

N. nənəm diqqətlə dinləyirdi, uğurlar diləyirdi, amma öz bildiyini də bilirdi, düşündüyünü düşünürdü, inandığına inanırdı.  

 

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Oxumağa dəyər

MyCollages (1)
.

Aygün Aslanlı: “Sevda Sultanova baş ifritədir”

18 Yanvar 2021
72bf790de768
.

Mərkəzi Bankın yeni binası

18 Yanvar 2021
567
.

Tənqid trendi

18 Yanvar 2021
Bildschirmfoto 2021-01-18 um 08.06.01
.

“Stansiya” – Oasys

18 Yanvar 2021
2a636268-88cf-4a6f-a877-1d503225bf6e_850
.

AXC dövründə Azərbaycan siyasi sisteminə xarici təsirlər: neft amili

17 Yanvar 2021
bff788fb822295cd80b2656d1b04af1d
.

Ara Papyan: “Azərbaycan xərcləri bizə yükləyəcək”

17 Yanvar 2021

Facebook Youtube Instagram Twitter

az-ag

Dünya azərbaycanlılarının intellektual platformasıdır. Qayəmiz, harada yaşamasından asılı olmayaraq, azərbaycanlılar arasında dünyəvi ideyaları, yüksək zövqü, tənqidi düşüncəni yaymaq və dəstəkləməkdir.

 

 

Bölmələr

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video

Redaksiya

Təsisçi: Prof. Məsud Aşina

Baş redaktor: Ələkbər Əliyev

Şef redaktor: Elmir Mirzəyev

Redaktor: Aygün Aslanlı

Texniki direktor: Camal Əli

Kino: Sevda Sultanova

İncəsənət: Emin Əliyev

Elm: Hacı Hacıyev

Tarix: Tural Həmid

İqtisadiyyat: Dünya Sakit

Foto: Abbas Atilay

Qrafika: Gündüz Ağayev

Dizayn: Sahil Qənbərli

Tərcüməçilər: Rəvan Quluzadə, Fəxri Qocayev

azlogos.eu / azlogos.az / azlogos.ru
Dizayn və icra: Azlogos & JmlStudio /
E-mail: redaksiya@azlogos.eu

Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör
  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Video
  • Dizayn
  • Foto-qrafika
  • Kimlər var
  • Bizi tanı
  • TV

azlogos.eu / azlogos.az / azlogos.ru
Dizayn və icra: Azlogos & JmlStudio /
E-mail: redaksiya@azlogos.eu

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Səhv və ya qeyri dəqiq məlumatı bildir

Göndər Cancel