Azlogos
  • Kimlər var
  • Bizi tanı

Xocalı qətliamı haqqında hər şey Qaralar üçün İsrail "Kitabi-Dədə Qorqud"un ilk azərbaycanlı araşdırıcısını niyə güllələdilər? Rəqəmsal konslager Liberalların çirkin siması Dünya Bankının dörd il əvvəlki təklifi niyə göydə qalıb?
  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
  • Artlogos
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör
Azlogos
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Bir “həppi end”ə dair kiçik qeydlər

Elnur AstanbəyliElnur Astanbəyli
., Kültür
15 Avqust 2019

Bir zamanlar özünü kentavrla müqayisə edən, özünü bütün fəxri adlardan, titullardan, orden-medallardan, qısası, bütün saray imtiyazlarından yuxarıda gördüyünü söyləyən şair də bu yaxınlarda “xalq şairi” oldu.

Daha doğrusu, rəsmən “xalq şairi” oldu, çünki həmin vaxtadək əslində özünü elə “xalq şairi” kimi aparırdı: fikir liderliyinə ən çox ehtiyac olduğu zamanlarda ictimai-siyasi məsələlərə münasibət bildirməkdən faktiki imtina etmişdi, bunu “mən də iyrənib susa bilərəm” bəhanəsi ilə malalayırdı, ancaq məlum deyildi ki, kimdən və nədən iyrənib. O da məlum deyildi ki, “iyrənib susan” hörmətli şairin bu “protesti” niyə hökumət telekanallarına da aid deyildi, niyə məsələn, İTV-nin efirinə qaça-qaça çıxır, ortabab mütaliəsi olan adamlar üçün heç bir ciddi informativlik, funksional məna yükü daşımayan, ancaq öz aləmində guya çox maraqlı, dəhşətli mətləblər xırdalayır, “fəlsəfə kaçatlayır”.

Üstəlik, o da məlum deyildi ki, nəvəsi yaşda gənclər absurd ittihamlarla həbsxanalara doldurularkən “iyrənib susan” bu hörmətli şair nə üçün gecə-gündüz saray adamlarının məclislərində görünür, yalnız saraya yaxın adamları tərifləyir, Yazıçılar Birliyi kimi sovetdənqalma, divarları hələ də Cavidin, Müşfiqin, Cavadın, Çəmənzəminlinin, Xuluflunun, Sanılının qanı qoxuyan “şeytan yuvası”nın müdafiəsinə qalxır, onun 32 illik sədrinin “cangüdəni”nə, ən fəal müdafiəçisinə çevrilir…

Bir sözlə, 15 il öncəsinədək bütün fəxri adlara, titullara, saray imtiyazlarına meydan oxuyan hörmətli şair son illərdə özünü açıq-aşkar “xalq şairi” kimi aparırdı, nəhayət, təzəlikcə bu statusunun rəsmiləşməsinə nail oldu. Dünənəcən ona toz qondurmayan xeyli adam növbəti dəfə xəyal qırıqlığına uğradı. Belə bir məntiqi sonluğa təəccüblənməyən bir ovuc adama isə çoxdan proqnozlaşdırdıqları bu mənzərəni təbəssüm içində seyr etmək qaldı.

Həqiqətən ibrətamiz sonluq idi. Axır vaxtlarda həmin hörmətli şairin bir şeirini ən qatı müxalifətçilər də sosial şəbəkələrdə sevə-sevə paylaşırdılar:

Özümə bir Vətən düzəldəm gərək,

Qapısı ağzında iri bir köpək

Bura pis niyyətlə gələnə hürsün,

Bizə lap uzaqdan hürənə hürsün.

Heç bir kəsə quyruq bulamasın qoy,

Heç bir vaxt qab dibi yalamasın qoy…

Nə bilim daha nə!

Və bu da “həpi end”: “özünə bir vətən düzəltmək istəyən” adamın özündən axırda “xalq şairi” düzəldib prosesi proqnozlaşdırılması çətin olmayan məntiqi sonluğa çatdırdılar.

(Əməyi keçən hər kəsə təşəkkürlər! Ən azı bizi növbəti dəfə yanıltmadıqları üçün…)

“Proqnozlaşdırılması çətin olmayan məntiqi sonluq” yazıram və düşünürəm ki, buna mənəvi haqqım çatır: çünki hətta həmin hörmətli şairin “vətəndaş mövqeyi” sərgilədiyi zamanlarda da heç vaxt səmimiyyətinə inanmamışam. Elə o vaxtlarda onu az tənqid etməmişəm, bu tənqidlərə görə də özü və sevənləri tərəfindən az söyülməmişəm.

Əlbəttə, mən Nostradamus-filan deyildim, bu “həppi end”i də “rəml atıb, fala baxıb” proqnozlaşdırmırdım.

Sadəcə, məntiqim deyirdi ki: sovetləşmə şüurunun “şinelindən” çıxmış adamların sistemə qarşı müqaviməti mütləq bir yerdə qırılmağa, sınmağa və… tam tərsinə çevrilməyə məhkumdur. Bu cür adamlar əvvəl-axır özləri olacaqlar: dildə nə qədər inkar etməyə çalışırlarsa çalışsınlar, nə qədər “post-sovet düşüncəsinin daşıyıcısı” kimi görünməyə cəhd edirlərsə etsinlər, gec-tez özləri olmağa, gerçək mahiyyətlərinə dönməyə məcburdurlar. Əmin olmaq üçünsə kiçik bir təcrübə kifayət edirdi: bu adamların haqqında ən xırda tənqid onların öz xislətlərini ələ vermələri üçün yetərli idi. Çünki həmin tənqidlərdən dərhal sonra dönüb olurdular özləri, yəni “sovet adamı”: aqressiv, kinli, dözümsüz!

Bunda da təəccüblü heç nə yoxdur: sovet təhsil sistemi tənqidçi fərdlər yetişdirmirdi, ondan “məzun” olanlar isə sadəcə bir müddət özlərini gizlədə bilərdilər, ömrün müəyyən bir həddində onları yetişdirən təhsil sisteminin, bütövlükdə, mühitin şüuraltına yeritdiyi komplekslər mütləq dışa vurmalı idi, necə ki vurdu da!

Haqqında danışdığımız hörmətli şair hər nə qədər özünü uzun müddət “demokratik düşərgənin mənsubu” kimi aparsa da, müsahibələrinin oxuduqca, çıxışlarını dinlədikcə, aydın görürdün ki, o da bütün tipik “sovet adamları” kimi yalnız düzxətli düşüncəni müdafiə edir, bu “düzxətdən” kənarda istənilən fikir, münasibət onu qıcıqlandırır, özlərindən çıxarır, az qalır sənin qanını içsin, kəllənin qoparsın, hansı ki, eyni xislət 1937-ci il repressiyasının donosbazları üçün xarakterik idi: öz zövqlərindən, öz dünyagörüşlərindən, öz həyata baxışlarından, öz ədəbi estetikalarından kənardakı hər şeyə və hamıya nifrət! Sanki özləri heç bir zaman gənc olmayıbmış kimi, gəncliyə aşırı nifrət: onun geyimindən tutmuş düşüncəsinədək hər şeyə nifrətlə, yuxarıdan aşağı baxmaq, təhqiramiz, aşağılayıcı, lovğa və özündənrazı münasibət!

Kimsə qüsura baxmasın, bunun sonu məhz rəsmi “xalq şairi”olmaq idi, saraya təslim olmaq idi, sovetdənqalma imtiyaz sahibi olmaq idi, necə ki növbəti dəfə R.R-nin timsalında oldu!

Belə bir aqibəti görmək üçün isə Nostradamusluğa-filan ehtiyac yox idi, heç indi də yoxdur…

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

1308428334_993221_41
.

Xocalı qətliamı haqqında hər şey

26 Fevral 2021
Qaralar üçün İsrail
.

Qaralar üçün İsrail

26 Fevral 2021
MyCollages (2)
.

“Kitabi-Dədə Qorqud”un ilk azərbaycanlı araşdırıcısını niyə güllələdilər?

25 Fevral 2021
Rəqəmsal konslager
.

Rəqəmsal konslager

25 Fevral 2021
Bildschirmfoto 2021-02-24 um 19.39.55
Kültür

Peçat sözdən sonra qışqıranlar

24 Fevral 2021
IMG-20180618-WA0012
.

Liberalların çirkin siması

23 Fevral 2021

Redaktorun seçimi

Bertrand Russel – Gələcəyə mesajlar

Küçədə nə işiniz var?

AzLogos-dan çürüklərin ələnməsi

Azərbaycan ədəbiyyatının yuxu xəstəliyi

Xınalıqda qadın olmaq

“Ağıllı və layiqli” olmağın resepti

Mtatsminda parkının pilləkənləri

Bakı sovet və postsovet kültüründə

Transylvania: Built on Grass – Rəna Əfəndi təqdim edir

İki od arasında qalan “Neftçi”

Müəlliflər kütləni necə aldadır: X faylı – janrsızlıq

Qəhvə və parkinqi nə birləşdirir?

Eşşəkliyin adı brutallıq olanda

Azad olunmuş ərazilər və bazar iqtisadiyyatına keçid

Bütləşmənin mexanizmi

Primakov söhbəti

“Mazut Konstitusiyası”: tələbdən şükürə

Pir bizimdir, kəramətinə bələdik

Aşığın təlxəyə çevrilməsi

Maqomayevi necə öldürdülər

Fuad İbrahimov Kremerata Baltica Festivalında

Azərbaycanın ət, yağ, süd dərdi

İsmayıl Səfi: “Biz Rusiyaya bu bölgədəki opponentimiz kimi baxmırıq”

Əcaib, soyuq, nəhəng – Rusiya

Hökumətin trolları və primitiv media siyasətinə dair

Azərbaycanın ilk inqilabçıları

Kərimlinin məkrli gülü

XXI əsrdə 37-ci il rüzgarları

Tati Səttar: “Qadın niyə seksual olmasın?”

İdeal insan axtarışında

Bir “həppi end”ə dair kiçik qeydlər

Elnur AstanbəyliElnur Astanbəyli
., Kültür
15 Avqust 2019

Bir zamanlar özünü kentavrla müqayisə edən, özünü bütün fəxri adlardan, titullardan, orden-medallardan, qısası, bütün saray imtiyazlarından yuxarıda gördüyünü söyləyən şair də bu yaxınlarda “xalq şairi” oldu.

Daha doğrusu, rəsmən “xalq şairi” oldu, çünki həmin vaxtadək əslində özünü elə “xalq şairi” kimi aparırdı: fikir liderliyinə ən çox ehtiyac olduğu zamanlarda ictimai-siyasi məsələlərə münasibət bildirməkdən faktiki imtina etmişdi, bunu “mən də iyrənib susa bilərəm” bəhanəsi ilə malalayırdı, ancaq məlum deyildi ki, kimdən və nədən iyrənib. O da məlum deyildi ki, “iyrənib susan” hörmətli şairin bu “protesti” niyə hökumət telekanallarına da aid deyildi, niyə məsələn, İTV-nin efirinə qaça-qaça çıxır, ortabab mütaliəsi olan adamlar üçün heç bir ciddi informativlik, funksional məna yükü daşımayan, ancaq öz aləmində guya çox maraqlı, dəhşətli mətləblər xırdalayır, “fəlsəfə kaçatlayır”.

Üstəlik, o da məlum deyildi ki, nəvəsi yaşda gənclər absurd ittihamlarla həbsxanalara doldurularkən “iyrənib susan” bu hörmətli şair nə üçün gecə-gündüz saray adamlarının məclislərində görünür, yalnız saraya yaxın adamları tərifləyir, Yazıçılar Birliyi kimi sovetdənqalma, divarları hələ də Cavidin, Müşfiqin, Cavadın, Çəmənzəminlinin, Xuluflunun, Sanılının qanı qoxuyan “şeytan yuvası”nın müdafiəsinə qalxır, onun 32 illik sədrinin “cangüdəni”nə, ən fəal müdafiəçisinə çevrilir…

Bir sözlə, 15 il öncəsinədək bütün fəxri adlara, titullara, saray imtiyazlarına meydan oxuyan hörmətli şair son illərdə özünü açıq-aşkar “xalq şairi” kimi aparırdı, nəhayət, təzəlikcə bu statusunun rəsmiləşməsinə nail oldu. Dünənəcən ona toz qondurmayan xeyli adam növbəti dəfə xəyal qırıqlığına uğradı. Belə bir məntiqi sonluğa təəccüblənməyən bir ovuc adama isə çoxdan proqnozlaşdırdıqları bu mənzərəni təbəssüm içində seyr etmək qaldı.

Həqiqətən ibrətamiz sonluq idi. Axır vaxtlarda həmin hörmətli şairin bir şeirini ən qatı müxalifətçilər də sosial şəbəkələrdə sevə-sevə paylaşırdılar:

Özümə bir Vətən düzəldəm gərək,

Qapısı ağzında iri bir köpək

Bura pis niyyətlə gələnə hürsün,

Bizə lap uzaqdan hürənə hürsün.

Heç bir kəsə quyruq bulamasın qoy,

Heç bir vaxt qab dibi yalamasın qoy…

Nə bilim daha nə!

Və bu da “həpi end”: “özünə bir vətən düzəltmək istəyən” adamın özündən axırda “xalq şairi” düzəldib prosesi proqnozlaşdırılması çətin olmayan məntiqi sonluğa çatdırdılar.

(Əməyi keçən hər kəsə təşəkkürlər! Ən azı bizi növbəti dəfə yanıltmadıqları üçün…)

“Proqnozlaşdırılması çətin olmayan məntiqi sonluq” yazıram və düşünürəm ki, buna mənəvi haqqım çatır: çünki hətta həmin hörmətli şairin “vətəndaş mövqeyi” sərgilədiyi zamanlarda da heç vaxt səmimiyyətinə inanmamışam. Elə o vaxtlarda onu az tənqid etməmişəm, bu tənqidlərə görə də özü və sevənləri tərəfindən az söyülməmişəm.

Əlbəttə, mən Nostradamus-filan deyildim, bu “həppi end”i də “rəml atıb, fala baxıb” proqnozlaşdırmırdım.

Sadəcə, məntiqim deyirdi ki: sovetləşmə şüurunun “şinelindən” çıxmış adamların sistemə qarşı müqaviməti mütləq bir yerdə qırılmağa, sınmağa və… tam tərsinə çevrilməyə məhkumdur. Bu cür adamlar əvvəl-axır özləri olacaqlar: dildə nə qədər inkar etməyə çalışırlarsa çalışsınlar, nə qədər “post-sovet düşüncəsinin daşıyıcısı” kimi görünməyə cəhd edirlərsə etsinlər, gec-tez özləri olmağa, gerçək mahiyyətlərinə dönməyə məcburdurlar. Əmin olmaq üçünsə kiçik bir təcrübə kifayət edirdi: bu adamların haqqında ən xırda tənqid onların öz xislətlərini ələ vermələri üçün yetərli idi. Çünki həmin tənqidlərdən dərhal sonra dönüb olurdular özləri, yəni “sovet adamı”: aqressiv, kinli, dözümsüz!

Bunda da təəccüblü heç nə yoxdur: sovet təhsil sistemi tənqidçi fərdlər yetişdirmirdi, ondan “məzun” olanlar isə sadəcə bir müddət özlərini gizlədə bilərdilər, ömrün müəyyən bir həddində onları yetişdirən təhsil sisteminin, bütövlükdə, mühitin şüuraltına yeritdiyi komplekslər mütləq dışa vurmalı idi, necə ki vurdu da!

Haqqında danışdığımız hörmətli şair hər nə qədər özünü uzun müddət “demokratik düşərgənin mənsubu” kimi aparsa da, müsahibələrinin oxuduqca, çıxışlarını dinlədikcə, aydın görürdün ki, o da bütün tipik “sovet adamları” kimi yalnız düzxətli düşüncəni müdafiə edir, bu “düzxətdən” kənarda istənilən fikir, münasibət onu qıcıqlandırır, özlərindən çıxarır, az qalır sənin qanını içsin, kəllənin qoparsın, hansı ki, eyni xislət 1937-ci il repressiyasının donosbazları üçün xarakterik idi: öz zövqlərindən, öz dünyagörüşlərindən, öz həyata baxışlarından, öz ədəbi estetikalarından kənardakı hər şeyə və hamıya nifrət! Sanki özləri heç bir zaman gənc olmayıbmış kimi, gəncliyə aşırı nifrət: onun geyimindən tutmuş düşüncəsinədək hər şeyə nifrətlə, yuxarıdan aşağı baxmaq, təhqiramiz, aşağılayıcı, lovğa və özündənrazı münasibət!

Kimsə qüsura baxmasın, bunun sonu məhz rəsmi “xalq şairi”olmaq idi, saraya təslim olmaq idi, sovetdənqalma imtiyaz sahibi olmaq idi, necə ki növbəti dəfə R.R-nin timsalında oldu!

Belə bir aqibəti görmək üçün isə Nostradamusluğa-filan ehtiyac yox idi, heç indi də yoxdur…

Paylaş

Səhifəmizdə hər hansı səhv və ya qeyri-dəqiq məlumat gördükdə, həmin mətni seçib Ctrl+Enter düymələrini sıxaraq bu barədə bizə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

Həftəlik yayımlanan yazılardan xəbərdar olmaq üçün bizə abunə olun.

Oxumağa dəyər

1308428334_993221_41
.

Xocalı qətliamı haqqında hər şey

26 Fevral 2021
Qaralar üçün İsrail
.

Qaralar üçün İsrail

26 Fevral 2021
MyCollages (2)
.

“Kitabi-Dədə Qorqud”un ilk azərbaycanlı araşdırıcısını niyə güllələdilər?

25 Fevral 2021
Rəqəmsal konslager
.

Rəqəmsal konslager

25 Fevral 2021
Bildschirmfoto 2021-02-24 um 19.39.55
Kültür

Peçat sözdən sonra qışqıranlar

24 Fevral 2021
IMG-20180618-WA0012
.

Liberalların çirkin siması

23 Fevral 2021
FacebookYoutubeInstagramTwitter

az-ag

Dünya azərbaycanlılarının intellektual platformasıdır. Qayəmiz, harada yaşamasından asılı olmayaraq, azərbaycanlılar arasında dünyəvi ideyaları, yüksək zövqü, tənqidi düşüncəni yaymaq və dəstəkləməkdir.

 

 

Bölmələr

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Dizayn
  • FOTO QRAFİKA
  • COVID-19
  • Vətən müharibəsi
  • Video
  • Artlogos

Redaksiya

Təsisçi: Prof. Məsud Aşina

Baş redaktor: Ələkbər Əliyev

Şef redaktor: Elmir Mirzəyev

Redaktor: Aygün Aslanlı, Sevda Sultanova

Texniki direktor: Camal Əli

İncəsənət: Emin Əliyev

Elm: Hacı Hacıyev

Tarix: Tural Həmid

İqtisadiyyat: Dünya Sakit

Foto: Abbas Atilay

Qrafika: Gündüz Ağayev

Dizayn: Sahil Qənbərli

Tərcüməçilər: Rəvan Quluzadə, Fəxri Qocayev

azlogos.eu / azlogos.az / azlogos.ru
Dizayn və icra: Azlogos & JmlStudio /
E-mail: redaksiya@azlogos.eu

  • Mövqe
  • İntervü
  • Kültür
  • Elm
  • Sərbəst
  • Bazar
  • Gender
  • Video
  • Dizayn
  • Foto-qrafika
  • Kimlər var
  • Bizi tanı
  • TV
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələri gör

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Səhv və ya qeyri dəqiq məlumatı bildir

GöndərCancel